U kunt voor de behandeling van het Thoracic Outlet Syndroom (TOS) terecht op de dienst thorax- en vaatheelkunde van het UZA.

Wat is het?

Het Thoracic Outlet Syndroom (TOS) is een aandoening waarbij de vaatzenuwbundel in het schouder- en halsgebied bekneld raakt. Deze vaatzenuwbundel bestaat uit de plexus brachialis (zenuw), de arteria subclavia (slagader) en vena subclavia (ader) en loopt door de thoracic outlet.

De thoracic outlet is de uitgang of opening (outlet) van de borstkas naar de arm toe en bevindt zich in de hals net boven het sleutelbeen. Ze wordt begrensd door het sleutelbeen, de eerste rib en de halsspieren. Wanneer de thoracic outlet vernauwd is, kan de vaatzenuwbundel bekneld raken en kunnen klachten ontstaan.

Soms kan de ader of slagader ook bekneld raken onder de borstspier (pectoralis minor). Dat is echter niet weergegeven in de tekening.

Wat zijn de symptomen?

In een normale rustpositie waarbij de armen naar beneden hangen, zijn er geen of weinig klachten. De klachten worden erger of ontstaan pas als de arm boven schouderhoogte wordt geheven (schilderen, ruiten wassen, bepaalde sporten…).

Mogelijke klachten zijn:

• Zwelling van de arm
• Blauwe verkleuring van de arm
• Pijn in de arm, schouder of hals
• Pijn in de hals die naar het achterhoofd uitstraalt
• Pijn aan het achterhoofd
• Tintelingen, voosheid of verminderde kracht in de arm of het hand
• Koud gevoel in het hand
• Pijn in de bovenrug en het schouderblad 

Wat zijn de oorzaken?

• Meestal: mechanische knelling van de vaatzenuwbundel in de hals tussen de eerste rib, de halsspieren en het sleutelbeen
• Soms: mechanische knelling van de bloedvaten door de kleine borstspier (pectoralis minor)
• Minder voorkomend: aanwezigheid van een extra rib: de cervicale rib (letterlijke vertaling: halsrib) 

Diagnose

• Röntgenfoto van borstholte (RX-thorax): dit onderzoek wordt als eerste uitgevoerd om een eventuele ‘cervicale rib’ te ontdekken
• Duplexonderzoek van de arm in rust en met de arm omhoog geheven
• MRI-angiografie of CT-angiografie van de arm om de bloedvaten te beoordelen
• MRI van de halswervels om een hernia van de tussenwervelschijven (discus) uit te sluiten
• MRI van de plexus brachialis om de zenuwbanen in beeld te brengen
• EMG onderzoek (naaldonderzoek) om de zenuwgeleiding in de arm te evalueren 

Hoe wordt het Thoracic Outlet Syndrome (TOS) behandeld?

• De operatie gebeurt onder algemene verdoving 
• De operatie laat een litteken van 7 à 10 cm na juist boven het sleutelbeen
• Na de ingreep is er steeds een zwelling van de hals. Deze verdwijnt na enkele weken
• Indien er na de ingreep nog blijvende klachten zijn, wordt er overgegaan tot het verwijderen van de eerste rib met de Robot (zie verder)

• Deze kijkoperatie met robot gebeurt onder algemene verdoving (de patiënt moet in slaap)
• De kijkoperatie laat drie littekens van 0.5 à 1 cm na op de borstkas
• Niet de volledige rib, maar enkel het voorste deel van de eerste rib (een 3-tal cm) wordt verwijderd. 

• De operatie gebeurt onder algemene verdoving (de patiënt moet in slaap)
• De operatie laat een litteken van 7 à 10 cm na juist boven het sleutelbeen
• De eerste rib en de halsspieren worden niet geopereerd. Enkel de ‘extra rib’ (cervicale rib) wordt volledig verwijderd. 

 Belangrijk om te weten

• Door de complexiteit van het Thoracic Outlet Syndroom (TOS) biedt geen enkele ingreep garantie voor het volledig verdwijnen van de klachten.
• Indien voosheid en tintelingen de belangrijkste klachten zijn, zal steeds een beoordeling van een neurochirurg (dwz. de specialisten van de zenuwbanen) gevraagd worden.
• Bij overgewicht stellen we eerst dieetmaatregelen voor. 
• Opname in het ziekenhuis duurt ongeveer een 4 dagen tot een week.
• Operatie zelf duurt een 2-tal uren.

 Opvolging en nazorg