Astma bij kinderen
Astmapatiënten hebben overgevoelige luchtwegen. De longen vernauwen en er ontstaan klachten als hoesten en kortademigheid.
Variant Volwassenen/Kinderen
Wat is astma bij kinderen?
Astmapatiënten hebben overgevoelige luchtwegen. Door allerlei factoren trekken de spiertjes in de luchtwegen samen. Zo ontstaat er een chronische ontsteking.
Oorzaken
Bij astmapatiënten kunnen de volgende factoren problemen veroorzaken:
- allergische prikkels: bijvoorbeeld huisstofmijt of pollen
- niet-allergische prikkels: bijvoorbeeld sigarettenrook, inspanning, emoties, infecties, chloordampen
Symptomen
Astmapatiënten hebben last van een of meerdere van de volgende klachten:
- kortademigheid
- benauwdheid
- moe zijn
- hoesten
- hardnekkige slijmen op de borst
- piepende ademhaling
- Als de ziekte niet onder controle is, kan je kind een astma-aanval krijgen. Het heeft het dan heel benauwd, hoest erg en heeft een moeilijke en piepende ademhaling.
Gevolgen
Astma komt wereldwijd steeds vaker voor. Kinderen met astma kunnen even onbezorgd spelen en sporten als hun leeftijdgenootjes, op voorwaarde dat ze de juiste behandeling krijgen én volhouden. Educatie op maat staat dan ook centraal in de astmakliniek voor kinderen in het UZA. We informeren ouders en kinderen onder meer met:
- een model van de luchtweg
- een overzichtelijke informatiebrochure (voor ouders)
- het jeugdboek Lot-gevallen van Saskia Reusens (voor lagereschoolkinderen)
Diagnosestelling
Door de volgende vragen te beantwoorden kun je nagaan of er mogelijk een probleem is met de luchtwegen van jouw kind:
- Heeft jouw kind ’s nachts vaak een droge hoest, zonder dat er sprake is van een verkoudheid of luchtweginfectie?
- Heeft jouw kind regelmatig minstens 4 weken na elkaar dagelijks slijmen op de borst? Heeft jouw kind ooit 4 weken na elkaar elke dag gehoest?
- Heeft jouw kind regelmatig last van piepen of fluiten in de borst?
- Wordt de slaap van jouw kind vaak gestoord door piepen of fluiten in de borst?
- Heeft jouw kind bij inspanning vaak last van piepen in de borst?
Als jouw antwoord op minstens 1 van de volgende vragen ‘ja’ is, dan heeft jouw kind mogelijk overgevoelige luchtwegen. Vraag advies aan jouw arts.
Behandeling en opvolging
De behandeling van astma is erop gericht jouw kind een zo actief mogelijk leven te laten leiden met zo min mogelijk medicijnen.
De arts:
- legt uit hoe je de astma van jouw kind onder controle kunt houden.
- geeft advies wanneer je op een andere behandeling moet overgaan.
- vertelt je wat je moet doen als jouw kind plotseling een aanval heeft.
Meestal krijgt jouw kind 2 soorten medicijnen voorgeschreven:
- ontstekingsremmers als onderhoudsbehandeling
- luchtwegverwijders om de luchtwegen te ontspannen bij plotse klachten
Het is belangrijk dat jouw kind de ziekte begrijpt en weet wat het bij klachten kan doen. Sommige kinderen moeten thuis regelmatig een boekje bijhouden om de ernst van hun astma gedurende een bepaalde periode te registreren.
Het UZA en jouw huis- of kinderarts blijven jouw kind opvolgen om te kijken of het behandelplan aanslaat. Na enkele weken of maanden (afhankelijk van de situatie) wordt een tweede afspraak gemaakt om het effect van de behandeling te evalueren en eventueel bij te sturen.
Is de astma van jouw kind onder controle?
De astmacontroletest
Via de astmacontroletest voor kinderen bepaal je snel en eenvoudig of de astma van jouw kind onder controle is.
- Doe hier de astmacontroletest voor kinderen van 4-12 jaar (Engels)
- Doe hier de astmacontroletest voor kinderen vanaf 12 jaar en volwassenen (Nederlands)
Zo werkt de astmacontroletest voor kinderen
Voor elke vraag kan jouw kind punten scoren. Per vraag is er slechts 1 antwoord mogelijk. Noteer de score in het antwoordhokje. De optelling van de scores in de rechterkolom geeft aan of de astma onder controle is.
Bereken de score op de astmacontroletest voor kinderen
- Minder dan 20 punten?
- De voorbije 4 weken was de astma waarschijnlijk niet onder controle.
- Meer dan 20 punten?
- De voorbije 4 weken was de astma waarschijnlijk goed onder controle. Vraag jouw kinder- of huisarts om advies, of kom op controle in het UZA.
Jaarlijkse controle
Omdat omstandigheden veranderen, en omdat ook jouw kind verandert, raden we een jaarlijkse controle aan om na te gaan of de huidige behandeling nog steeds de juiste is. Omdat kinderen zich volop ontwikkelen, gebeurt het regelmatig dat het behandelplan aangepast moet worden.
‘Op dagen met veel vervuiling hebben kinderen met astma duidelijk meer last. Patiëntjes die de zomer in meer zuivere lucht in het buitenland doorbrengen, kunnen daar vaak hun astmamedicatie stopzetten. Zodra ze terug in Antwerpen zijn, beginnen ze weer meer te hoesten. We weten ook dat kinderen die erfelijk voorbeschikt zijn voor astma de aandoening sneller ontwikkelen als ze aan zware luchtvervuiling worden blootgesteld.
Prof. dr. Stijn Verhulst
