Breuken van de ribben en het borstbeen
Je kan op de dienst thorax- en vaatheelkunde terecht voor de behandeling van breuken van de ribben (ribfracturen) en van het borstbeen (sternum).
Wat zijn breuken van de ribben en het borstbeen?
Je kan op de dienst thorax- en vaatheelkunde terecht voor de behandeling van breuken van de ribben (ribfracturen) en van het borstbeen (sternum).
Onder deze breuken verstaan we onder andere:
- Fracturen van 1 of meerdere ribben
- Bilaterale ribfracturen (aan beide zijden van de ribbenkast)
- Scheuren van het kraakbeen (ribkraakbeen of xiphoid)
- Belangrijke verplaatsing van het borstbeen of de ribben
- Breuken van een rib op twee plaatsen over verschillende niveaus (waardoor een thoraxluik kan ontstaan aangezien een deel van de thoraxwand los ligt).
Oorzaken
Breuken kunnen ontstaan door een plotse grote kracht op de ribben of het borstbeen. Dat kan gebeuren als gevolg van een verkeers- of sportongeval, maar ook na een val, slagen en verwondingen.
Symptomen
Je kan een fractuur van de ribben of borstkas herkennen aan een hevige en drukkende pijn bij het ademhalen. De pijn wordt intenser bij inspanningen of bij het veranderen van de houding. Kneuzingen van de ribben of borstkas geven dezelfde symptomen.
Behandeling
De meeste patiënten komen op de dienst spoedgevallen terecht waarna een aantal van hen rechtstreeks naar de dienst intensieve zorgen doorverwezen wordt.
- 1
Pijnmedicatie en rust
Niet alle breuken van de ribben of het borstbeen dienen geopereerd te worden. In de meeste gevallen volstaat een conservatieve behandeling met pijnmedicatie, een verband en rust.
- 2
Operatie
Een operatie dringt zich op bij:
- Ernstige pijn die niet onder controle komt
- Belangrijke verplaatsing van het borstbeen of de ribben
- Meer dan 4 of 5 ribbreuken of bij breuken van een rib op twee plaatsen over verschillende niveaus (thoraxluik).
De indicatie voor een operatie wordt dus zeer individueel gesteld.
Het kan zijn dat patiënten initieel geen behandeling nodig hebben, maar dat de pijn na enkele weken niet veel verbetert of dat de pijn de uitvoering van hun werk verhindert. In dat geval wordt er alsnog geopereerd, indien na een grondige analyse blijkt dat dit gunstiger is op langere termijn.
Ook als er initieel geen breuken zichtbaar zijn op de foto’s, kunnen er in een later stadium scheuren van het kraakbeen (ribkraakbeen of xiphoid) aan het licht komen. Deze specifieke letsels doen niet minder pijn dan de klassieke breuk van het bot, en zijn ook goed te behandelen.
Als een operatie nodig is, gebeurt deze altijd onder narcose. De patiënt wordt opgenomen in het ziekenhuis. Tijdens de operatie worden de breuken recht- en vastgezet met synthesemiddelen zoals spalken, platen en schroeven, klemmen of draad (cerclage) of een combinatie van deze technieken. Door de nieuwe kwaliteit van het materiaal kunnen in principe alle breuken behandeld worden, zowel breuken van het borstbeen als breuken van rib 2 tot en met 12. De eerste rib wordt door zijn moeilijke ligging meestal niet vastgezet. Indien deze rib echt een probleem vormt, is het beter deze weg te nemen d.m.v. een robotingreep.
- Herstel linkse ribben met spalk en plaatjes met schroeven
- Reconstructie ribrooster met grote platen en schroeven en inwendig (niet zichtbaar) met kunststofplaat na belangrijk thoraxtrauma links
- ORIF sternum na verkeersongeval
- Reconstructie sternum na val van grote hoogte
Na reconstructie en herstel zijn de breuken oefenstabiel. Dat wil zeggen dat de vastgezette breuken niet zullen loskomen en dat de patiënt onmiddellijk met het revalidatieproces kan starten.
- 3
Meerdere behandelingen
Als de patiënt naast de rib- en/of borstkasbreuken ook andere letsels heeft, bijvoorbeeld aan de hersenen (bloeding), aan de inwendige organen van de borstkas en/of de buik of aan de armen of benen (polytrauma), worden de verschillende letsels meestal in aparte stappen behandeld. Tussen elke behandeling verblijft de patiënt gedurende een stabilisatieperiode op de dienst intensieve zorgen.
- 4
Intensieve zorgen
De meeste patiënten gaan na de ingreep tijdelijk naar de dienst intensieve zorgen. Wanneer er veel pijn verwacht wordt na de ingreep of wanneer er geopereerd werd aan een groot aantal breuken, wordt een epidurale katheter geplaatst om de pijn te stillen tijdens de eerste dagen na de ingreep. Ook wordt er een thoraxdrain geplaatst naast de long om lucht en wondvocht weg te nemen. De drain wordt nadien verwijderd.
- 5
Verblijf in het ziekenhuis
Afhankelijk van de omvang van de ingreep (aantal breuken, letsels op andere plaatsen) dient de patiënt al dan niet in het ziekenhuis te blijven.
- 6
Revalidatie
Als de patiënt naar huis mag gaan, dient hij soms nog te herstellen via een revalidatiecentrum.
Klinische studies
Elk jaar nemen er in het UZA heel wat patiënten deel aan klinisch onderzoek via de dienst waar ze behandeld worden. Zij worden door hun arts gevraagd om hieraan eventueel deel te nemen. Soms zijn er echter ook studies waarvoor gezonde vrijwilligers gezocht worden.