Durale arterioveneuze fistel (DAVF)

Een durale arterioveneuze fistel (DAVF) in de hersenen is een abnormale, directe verbinding tussen één of meerdere slagaders en aders in het harde hersenvlies (dura) rond de hersenen of soms ook rond het ruggenmerg.

Wat is een durale arterioveneuze fistel (DAVF)?

Een speciale vorm van een arterioveneuze fistel is een zogenaamde carotidocaverneuze fistel (CCF) achter het oog. Hierbij treedt vooral verstopping (congestie) op van de aders in de oogkas.

Oorzaken en risicofactoren
In de meeste gevallen is een DAVF niet aangeboren. Er wordt vaak geen duidelijke oorzaak gevonden voor de aandoening, maar soms is er sprake van volgende aanleidingen:
Een spontane afsluiting (trombose) van een grote ader in de schedel
Een schedeltrauma, bijvoorbeeld een slag op het hoofd of een verkeersongeval
Onderliggende genetische afwijkingen (zeer zeldzaam)
Symptomen
Mogelijke symptomen van een DAVF zijn:
Verhoogde bloeddruk in de aders
Oorsuizen (tinnitus): de patiënt hoort de eigen hartslag, meestal aan de kant van de fistel.
Druk op de ogen: bij ernstige aandoeningen kan op termijn het zicht worden aangetast.
Functieverlies van het ruggenmerg: gevoelsstoornissen of krachtverlies van de benen, als de fistel zich in het ruggenmergkanaal bevindt.
Bloeding: met uitvalsverschijnselen (verlamming, gevoelsstoornissen,…) of epilepsieaanvallen, afhankelijk van de locatie van de fistel.
Mogelijke symptomen van een carotidocaverneuze fistel (CCF) zijn:
Opzetting (proptose) van het oog
Roodheid van het oog (chemosis)
Hoorbaar geruis van de bloeddoorstroming

Diagnosestelling

Multidisciplinaire aanpak

Een diagnose stellen van een DAVF is niet gemakkelijk. Aangezien de DAVF weinig duidelijke klachten geeft, wordt deze vaak pas in een verder gevorderd stadium ontdekt.

De neuroloog onderzoekt je naar aanleiding van klachten of naar aanleiding van een bloeding, aan de hand van volgende onderzoeken:

CT-angiografie of MRI van de hersenen: de fistel kan gezien worden op de scans maar in sommige gevallen ook niet.
Cerebrale angiografie (onderzoek van de hersenbloedvaten met een katheter): de beste manier om een DAVF te kunnen diagnosticeren.

Behandeling

Na de onderzoeken bespreekt ons multidisciplinair team van artsen, verpleegkundigen en paramedici met jou welke behandeling of combinatie van behandelingen de minste risico’s en het beste resultaat inhouden. Vaak moet de behandeling in verschillende stappen uitgevoerd worden. De behandelingsstrategie wordt individueel op jouw maat bepaald.

Mogelijke behandelingen zijn:

Endovasculaire behandeling (embolisatie): de behandeling van een DAVF bestaat meestal uit het afsluiten van de DAVF via embolisatie. Hierbij wordt een katheter in de bloedbaan opgeschoven tot bij de DAVF om deze vervolgens af te sluiten met een speciaal soort lijm.
Soms bestaat de behandeling uit een chirurgische ingreep of bestraling.

Als de DAVF door de behandeling volledig is uitgeschakeld (en dus de abnormale verbindingen volledig zijn afgesloten), is de kans zeer klein dat de fistel terugkeert. Bij onvolledig resultaat is er wel een reële kans op hergroei van de fistel.