Gerechtelijke (forensische) autopsie, onderzoek plaats delict & wedersamenstelling

Wat is een gerechtelijke autopsie?

Een autopsie is een gerechtelijke onderzoeksmaatregel waarbij een gerechtelijke overheid (parket, onderzoeksrechter, arbeidsauditoraat) beroep doet op een wetsdokter om een inwendig onderzoek te doen op een overleden lichaam om zo de oorzaak en de aard van het overlijden te kunnen bepalen. Dit kan zich voordoen in situaties van onduidelijk, onverwacht, verdacht of gewelddadig overlijden, arbeidsongevallen of bij vermoeden van medische aansprakelijkheid. Tegen deze onderzoeksmaatregel is geen verzet (van de nabestaanden) mogelijk.

Hoe verloopt een gerechtelijke autopsie?

Het lichaam wordt gedurende het gerechtelijk onderzoek in beslag genomen en ter beschikking gehouden van het gerechtelijk onderzoek.

Een virtuele autopsie (postmortem CT- en/of MRI-onderzoek)

Uitwendig onderzoek van het lichaam

De uitwendige schouwing is een volledig klinisch onderzoek van de uitwendige toestand het lichaam. Er wordt in het bijzonder gekeken naar sporen van geweld.

In geval van gewelddadig overlijden (doodslag/moord) zal de wetsdokter het lichaam meestal eerst onderzoeken op de plaats van het misdrijf samen met het laboratorium voor technische en wetenschappelijke politie van de Federale Politie.

Inwendig onderzoek van het lichaam

Een macroscopisch (met het blote oog) onderzoek van de organen en staalnamen voor verder criminalistisch onderzoek (toxicologie, DNA-sporen, …).

Microscopisch onderzoek van weefselstukken

Van verscheidene organen worden stukjes weefsel (biopsies) afgenomen die onder de microscoop worden onderzocht. Eventueel vindt ook een onderzoek van de hersenen plaats.

Vrijgave van het lichaam

Het lichaam van de overledene wordt altijd met de grootste eerbied behandeld. Na de autopsie wordt het lichaam hersteld en opgemaakt zodat de naasten waardig afscheid kunnen nemen van hun dierbare.

Een vrijgave van het lichaam betekent voor de familie dat de nodige schikkingen kunnen getroffen worden voor de begrafenis. In de regel wordt het lichaam door de Procureur des Konings of de onderzoeksrechter vrijgegeven binnen twee à drie dagen. In uitzonderlijke gevallen kan het langer duren, bijvoorbeeld bij problemen met de identificatie. Voor de begrafenis kan u als familie steeds beroep doen op een begrafenisondernemer naar eigen keuze. Het lichaam kan volgens de wens van de familie naar een andere opbaarplaats worden overgebracht.

Afscheid nemen

Afscheid nemen van een overledene vooraleer het lichaam is vrijgegeven, kan enkel met toelating van de magistraat die op dat ogenblik het onderzoek leidt (de Procureur des Konings of de onderzoeksrechter).

In het belang van het forensisch onderzoek kunnen noch het lichaam, noch de kledij, noch de bezittingen aangeraakt worden als u uw naaste komt groeten voor de autopsie heeft plaatsgevonden. Het kan gebeuren dat een politiefunctionaris toezicht moet houden tijdens het groeten. De identiteit van diegene die komt groeten,

zal geregistreerd worden door de mortuariummedewekers. Deze maatregelen gelden tot het lichaam is vrijgegeven.

Groeten kan in het mortuarium van het UZA. Neem vooraf telefonisch contact op met de mortuariumbediende om een afspraak te maken via +32 3 821 49 39. Zo kunnen we uw komst in alle sereniteit voorbereiden.

Informatie voor nabestaanden

Nabestaanden kunnen meer informatie terugvinden over het gerechtelijk onderzoek bij een onverwacht overlijden in onze brochure 'Gerechtelijke autopsie'.

Laatst aangepast: 06 juli 2023

Auteur(s): Team gerechtelijke geneeskunde

Gerechtelijke geneeskunde