Kunstmatige blaassluitspier
Een kunstmatige blaassluitspier, kunstsfincter of artificial urinary sphincter (AUS) kan inspanningsgebonden urinervlies bij mannen tegengaan.
Synoniemen
Binnenkort naar het UZA?
Heb je binnenkort een afspraak bij het UZA of kom je iemand bezoeken? Beantwoord enkele vragen en krijg handige tips voor je UZA-bezoek, van thuisvoorbereiding tot navigatie in het ziekenhuis.
Maak een afspraak
Urologie
Wat is een kunstmatige blaassluitspier?
Een kunstmatige blaassluitspier, kunstsfincter of artificial urinary sphincter (AUS) wordt bij de man ingeplant om inspanningsgebonden urinervlies (bv. bij tillen, sporten, hoesten, niezen…) tegen te gaan. Het gaat hierbij om urineverlies zonder dat er aandrang wordt gevoeld.
Ongewild urineverlies bij mannen komt meestal voor na eerdere urologische operaties, zoals bijvoorbeeld het verwijderen van de prostaat bij prostaatkanker.
De kunstmatige blaassluitspier bestaat uit 3 delen:
- een afsluitende, met water gevulde ring of cuff (rond de plasbuis)
- een pompje (in de balzak)
- een ballon (in de buikholte)
De met water gevulde ring (cuff) wordt rond de plasbuis (urethra) geplaatst en is verbonden met de pomp en de ballon. De ring werkt als een natuurlijke sluitspier die de plasbuis licht samendrukt om ongewild urineverlies tegen te gaan.
Wens je te plassen? Dan knijp je in het pompje in de balzak. Hierdoor wordt de vloeistof uit de ring in de ballon gepompt. De lege ring drukt de urinebuis dan niet meer samen en de urine kan uit de blaas stromen.
Wanneer de blaas leeg is, stroomt de steriele vloeistof automatisch uit de ballon terug in de ring. Is de ring vol, dan wordt de urinebuis weer samengedrukt en kan de urine niet meer vrij stromen. Dit hele proces duurt een paar minuten.
Mogelijke ongemakken / risico's
Vaak voorkomend > 10%:
- Bloed in de urine
- Op lange termijn mechanisch defect aan de sfincter waarvoor soms terug een ingreep nodig is
Sporadisch (2-10%):
- Urineweginfectie
- Wondinfectie
- Noodzaak tot tijdelijke blaassonde
- Terug incontinentie door smaller worden van de plasbuis
Zeldzaam (<2%):
- Schade/erosie van de plasbuis door schurend effect van de ring
Behandeling / Verloop
- 1
Voor de ingreep/behandeling
- Stop 2 tot 7 dagen voor de ingreep met bloedverdunnende medicatie (afhankelijk van het type bloedverdunning). Je arts zal dit voor de ingreep met je bespreken.
- Scheer je schaamstreek en de balzak.
- Stop 6 uur voor de procedure met eten en drinken. Onze collega’s van de preoperatieve raadpleging anesthesie zullen dit met je bespreken.
- 2
De ingreep/behandeling
De ingreep neemt ongeveer 2 uur in beslag en vindt plaats onder algemene narcose.
- Je krijgt een operatieschort en wordt in bed naar het operatiekwartier gebracht.
- Je wordt onder algemene verdoving gebracht en krijgt een antibioticum om infectie van het implantaat te vermijden. Ook na de ingreep krijg je dit antibioticum.
- De chirurg maakt een eerste incisie ter hoogte van het perineum (het gedeelte tussen de anus en de balzak) en plaatst de ring rond de plasbuis. Daarna maakt de chirurg een tweede incisie net boven de lies, waarlangs de ballon in de buik en de pomp in de balzak worden gebracht.
- De chirurg sluit de incisies met oplosbare hechtingen.
- 3
Na de ingreep/behandeling
- Je blijft 1 à 2 nachten in het UZA. Gedurende de eerste nacht heb je een blaassonde. Deze wordt de ochtend na de ingreep verwijderd.
- De kunstsfincter wordt na de ingreep gedeactiveerd en pas definitief ingeschakeld op de controleraadpleging 6 weken na de ingreep. Dit wil dus zeggen dat er de eerste weken na je ingreep geen verandering is in het urineverlies.
- De hechtingen zijn oplosbaar en verdwijnen dus vanzelf.
- 4
Naar huis
- Je arts informeert je over het heropstarten van bloedverdunnende medicatie.
- Douchen is geen probleem vanaf 3 dagen na de ingreep. Baden, zwemmen en saunabezoek is pas terug toegestaan na volledige heling van de wonde en verdwijnen van de hechtingen.
- 5
Nazorg en revalidatie
Zes weken na de ingreep kom je op een eerste urologische controle en wordt de kunstsfincter geactiveerd. Je krijgt de planning van de opvolgingscontroles mee bij je ontslag uit het ziekenhuis.
Klinische studies
Elk jaar nemen er in het UZA heel wat patiënten deel aan klinische studies. Dit gebeurt op vrijwillige basis. Indien er op de dienst waar je bent opgenomen een specifiek onderzoek loopt, zal je eventueel gevraagd worden om hieraan deel te nemen. Je hebt de volledige vrijheid om te beslissen of je hier al dan niet op in wenst te gaan. Indien je deelneemt of in de toekomst deelneemt aan klinische studies, kan je met je vragen terecht bij je behandelend arts.
