Geschiedenis
Een reis van vier decennia
In deze online expo nemen je graag mee in de evolutie die UZA gedurende vier decennia doormaakte om te komen tot waar we nu staan.
Ontstaan van het UZA
Het UZA opende haar deuren op 3 september 1979 als Academisch Ziekenhuis Antwerpen (AZA), drie jaar na de officiële eerstesteenlegging op 13 september 1976. De plannen voor het universitair ziekenhuis kwamen er in 1972, bij de oprichting van de faculteit geneeskunde aan de toenmalige UIA (nu Campus Drie Eiken van UAntwerpen). De studenten geneeskunde van UAntwerpen moesten hun opleiding immers in een universitair ziekenhuis krijgen. Het UZA werd opgericht in samenwerking met de provincie Antwerpen als neutraal en pluralistisch derdelijnsziekenhuis. Op 1 januari 2005 verkreeg het UZA zijn zelfstandig statuut.
Bouw van het UZA
De bouwwerken startten in 1975, onder leiding van de UIA, Openbare Werken en Volksgezondheid, studiebureau Sobemap en het architectenbureau Storme Van Ranst. Hun winnend ontwerp omvatte een hoogtechnologische, functionele laagbouw. De bouw zelf verliep zonder al te grote problemen en werd heel snel voltooid. Amper vijf jaar na de eerste plannen opende het ziekenhuis haar deuren in 1979.
Het ziekenhuis werd in twee fasen gebouwd: er werd een medisch technisch blok met drie verdiepingen opgericht aan de voorzijde en een beddeneenheid op vijf verdiepingen aan de achterzijde. De twee afgescheiden blokken zijn met elkaar verbonden via drie grote torens met trappen en liften. Tuinarchitect Jacques Wirtz gaf het groene landschap en de parking rondom het UZA vorm met oog voor natuurlijke, vloeiende lijnen en inheemse beplanting.
Verdere evolutie van het UZA
Het ziekenhuisgebouw en haar omgeving zijn continu in evolutie. Naast de gestage renovatie van bestaande afdelingen en gebouwen, wordt er ook voortdurend uitgebreid en bijgebouwd.
- Het UZA kreeg in de jaren '80 eigen op- en afritten op de E19. De opritten zijn enkel toegankelijk voor dienstverkeer en werden nooit uitgebouwd voor algemeen gebruik.
- In de tweede helft van de jaren '80 werd de infrastructuur van een helihaven voor patiëntentransport in het UZA aangelegd.
- Achter en links van het hoofdgebouw werden respectievelijk in 2003 een administratief gebouw met 3 verdiepingen voor o.a. directie, financiën, administratie, HR en ICT toegevoegd, en in 2010 een technisch gebouw met 2 niveaus. Nabij het administratief gebouw werd een ondergrondse ruimte voor radiotherapie en cyclotron ingericht in 2010.
Voor het groeiend aantal UZA-medewerkers werd in 2005 een personeelsrestaurant gebouwd. Deze zaal met annex keuken wordt ook regelmatig ingezet als polyvalente ruimte voor grote interne evenementen. - In augustus 2011 werd een nieuwe toegang naar de bezoekersparking aangelegd via een rondpunt in de Drie Eikenstraat. De parking zelf werd gevoelig uitgebreid met busstations en een extra capaciteit van 1200 naar 1600 plaatsen.
- Pal naast het UZA werd in maart 2015 Hotel 'Drie Eiken' geopend. Deze compacte kubus van zes verdiepingen werd ingebed in een bestaande groene heuvel, ontworpen door Llox Architecten en EGM Architecten. Het gebouw verwelkomt patiënten om aan te sterken na een ziekenhuisverblijf en biedt onderdak aan het slaapcentrum van het UZA en Zorgcentrum na Seksueel Geweld Antwerpen.
- In juni 2015 werd het Moeder- en kindcentrum, een nieuwe ziekenhuisvleugel aan de rechterzijde van het hoofdgebouw, ingehuldigd door Koningin Mathilde. Deze driehoekige vleugel met vijf verdiepingen is een opvallend wit en energieneutraal gebouw met grote ramen en kleurrijke zonneweringen, ontworpen door SVR Architects. In dit centrum, gebouwd rond de principes van 'family centred care', huizen onder andere de diensten materniteit, kindergeneeskunde, neonatologie en nierziekten. Via een luchtbrug op niveaus twee en drie staat de vleugel in verbinding met het hoofdgebouw.
- Eind 2019 stelde het UZA de plannen voor gebouw Q voor, een nieuwe hoogtechnologische vleugel van zes verdiepingen.
- Tegen 2029 willen we patiënten ontvangen op de Drie Eiken Gezondheidscampus van de toekomst. Daarvoor tekenden we een masterplan infrastructuur uit, dat (letterlijk) ruimte maakt voor groei en innovatie.
Lees meer over het masterplan infrastructuur in MagUZA.
Directie van het UZA
Na het onverwachte overlijden van de eerste algemeen directeur, Jan Van Egmond, kort na zijn aanstelling, werd de functie van algemeen directeur ingevuld door dr. Jan Proesmans tot in 1997. Een humane aanpak en een beleid met een open vizier waren voor hem van groot belang. Vanaf dan werd de functie overgenomen door dhr. Paul Van Remoortere. Op 1 oktober 2001 kwam dhr. Johnny Van der Straeten aan het hoofd van het UZA. Op 1 december 2021 nam prof. dr. Marc Peeters de fakkel van CEO van hem over.
Samenwerking met het UZA
Gaandeweg bouwde het UZA heel wat samenwerkingsverbanden met Antwerpse ziekenhuizen uit.
Helix
Het UZA maakt samen met AZ Klina (Brasschaat), AZ Monica (Antwerpen en Deurne), AZ Voorkempen (Malle) en AZ Rivierenland (Reet, Bornem en Willebroek) deel uit van een lokaal ziekenhuisnetwerk. Het Helix-netwerk is een sterk platform voor samenwerking en draagt de naam ‘Helix’. De zorgpartners binnen Helix engageren zich ertoe samen een volledig aanbod van hoogkwalitatieve en waardegedreven zorg tot bij de patiënt te brengen in de brede Antwerpse omgeving.
Vandaag is het UZA uitgegroeid tot een universitair centrum voor topklinische en klantvriendelijke patiëntenzorg, hoogwaardige academische opleiding en grensverleggend wetenschappelijk onderzoek met een belangrijke internationale dimensie.
Enkele mijlpalen van het UZA
- mei 1979: Opendeurdagen, bijgewoond door zo'n 50.000 toeschouwers
- september 1979: Eerste patiënten in het UZA
- 1985: Naamsverandering van 'Academisch Ziekenhuis Antwerpen' naar 'Universitair Ziekenhuis Antwerpen'
- 1989: Eerste zorgmagazine voor patiënten
- 2005: Verzelfstandiging van het UZA
- 2015: Opening van Zorghotel Drie Eiken
- 2015: Opening het Koningin Mathilde Moeder- en kindcentrum