Biobank Antwerpen blaast vijf kaarsjes uit
Biobank Antwerpen blaast dit jaar vijf kaarsjes uit. De centrale biobank van het UZA en UAntwerpen bestaat sinds 2018, maar in 2019 knipten we officieel het lintje door. Sindsdien is de dienstverlening aanzienlijk gegroeid.
In de Biobank Antwerpen wordt een brede waaier aan hoogwaardig menselijk lichaamsmateriaal verwerkt, gecodeerd en bewaard. Het gaat om lichaamsmateriaal dat specifiek voor een studie wordt afgenomen of dat overblijft na een diagnostisch onderzoek of een ingreep. Vaak gaat het om materiaal als bloed en urine, maar ook andere stalen zoals speeksel, weefsels en stoelgang komen terecht in de biobank.
Die stalen zijn van onschatbare waarde om innovatieve technieken en therapieën te ontwikkelen. Anno 2024 ondersteunt de biobank meer dan 1.000 wetenschappelijke studies. Daarnaast werden in de afgelopen twee jaar alleen al meer dan 300.000 inkomende stalen geregistreerd en meer dan 75.000 stalen uitgegeven voor onderzoek. In de strijd tegen COVID-19 groeide het aantal stalen exponentieel. In totaal bevat de Biobank nu zo’n 6 miljoen stalen, verspreid over UZA en UAntwerpen.
De afgelopen 5 jaar bouwde de Biobank sterke samenwerkingsverbanden uit met ziekenhuizen en onderzoeksinstellingen. De biobank ondersteunt niet alleen het UZA en UAntwerpen, maar is ook de biobank voor het AZ Middelares, dienst radiotherapie van het ZAS, VIB Antwerpen en verschillende biotechbedrijven in Antwerpen en Leuven. Onderzoekers kunnen bij de biobank terecht voor de registratie, verzameling en verwerking van stalen en ondersteuning bij studies. Door de kosten van biobanking transparant te maken voor onderzoekers, trachten we een balans te vinden tussen een duurzame biobank en kostenefficiënt onderzoek. Een belangrijke ontwikkeling daarbij is de centralisatie van de staalverwerking binnen het UZA. Steeds meer diensten sturen hun stalen via de buizenpost naar het laboratorium van de biobank, waar de verwerking, registratie en opslag plaatsvindt. Die centralisatie zorgt ervoor dat stalen op een efficiënte manier verwerkt en bijgehouden worden.
Daarnaast zet Biobank meer in op data en digitalisering. Binnen het UZA wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een data warehouse, een platform voor het effectief beheren van de enorme hoeveelheden data die gegenereerd worden in ons ziekenhuis. Dit initiatief is van belang voor Biobank Antwerpen omdat de kwaliteit van de data die we kunnen aanleveren de stalen toeneemt, maar past ook binnen het bredere kader van de European Health Data Space (EHDS), waarmee meer transparantie en samenwerking op internationaal niveau wordt bevorderd.
De afgelopen vijf jaar is Biobank Antwerpen enorm geëvolueerd op het gebied van bereikbaarheid, capaciteit en efficiëntie. In de toekomst wil de biobank haar rol als centrale biobank nog verder versterken om een nog betere ondersteuning te bieden, zowel voor wetenschappelijk onderzoek als de medische zorg van de toekomst.