Chronische doorbloedingsstoornis van de hersenen (cerebrale hypoperfusie)
Bij patiënten met hypoperfusie krijgt een gedeelte van de hersenen een langere periode op regelmatige basis onvoldoende bloed, waardoor er structurele schade kan ontstaan en dat gedeelte minder goed gaat functioneren.
Wat is een chronische doorbloedingsstoornis van de hersenen?
Bij patiënten met hypoperfusie krijgt een gedeelte van de hersenen een langere periode op regelmatige basis onvoldoende bloed, waardoor er structurele schade kan ontstaan en dat gedeelte minder goed gaat functioneren.
Oorzaken & risicofactoren
Oorzaken:
- Een chronische doorbloedingsstoornis in de hersenen wordt meestal veroorzaakt door een afsluiting of vernauwing van één of meerdere slagaders in het hoofd/halsgebied. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij vaatwandverkalking van de hersenslagaders (atherosclerose).
- Soms is er sprake van een progressieve (steeds erger wordende) aandoening van de hersenslagaders (zonder vaatwandverkalking als onderliggende oorzaak). Een voorbeeld hiervan is het Moyamoya-syndroom, waarbij de centrale hersenslagaders en hun belangrijkste takken geleidelijk ernstig vernauwd of afgesloten geraken, waardoor er als reactie een netwerk van kleine bloedvaatjes ontstaat
Risicofactoren:
Een chronische doorbloedingsstoornis in de hersenen kan in principe op elke leeftijd voorkomen, maar treedt voornamelijk op bij patiënten ouder dan 50 jaar, zowel bij mannen als bij vrouwen. Het risico is groter wanneer je veel cardiovasculaire risicofactoren hebt (hoge bloeddruk, overgewicht, suikerziekte, weinig lichaamsbeweging, hoge cholesterol en roken).
Symptomen
De symptomen van een chronische doorbloedingsstoornis zijn vergelijkbaar met die van een acute doorbloedingsstoornis (hersenberoerte). Ze zijn afhankelijk van het gebied waarin de bloedtoevoer verstoord is. De klachten treden meestal plots op, soms gerelateerd aan een (te) lage bloeddruk.
Mogelijke symptomen zijn:
- verlamming van een arm en/of been, meestal aan één kant van het lichaam
- scheve mond (krachtverlies van de aangezichtsspieren)
- niet meer kunnen praten of woorden niet meer begrijpen (taalstoornis afasie)
- evenwichtsstoornissen of duizeligheid (licht gevoel in het hoofd)
- aansturingsproblemen van een arm en/of been, al dan niet gepaard met stuiptrekkingen of onwillekeurige bewegingen (“limb shaking” )
Preventie
Je kan een doorbloedingsstoornis in de hersenen voorkomen door je cardiovasculaire risicofactoren te verlagen:
- laat een (te) hoge bloeddruk vroegtijdig behandelen
- rook niet
- beperk je alcoholgebruik (drink niet meer dan 2 glazen alcohol per dag)
- houd je cholesterolgehalte onder controle (met voeding of door medicatie)
- vermijd zwaarlijvigheid
- beweeg voldoende
- vermijd overmatig zoutgebruik
- ga op een gezonde manier om met stress en spanning
- vermijd drugsgebruik (zoals het gebruik van cocaine of amfetamines)
- als je risico loopt op hart- en vaatziekten raden we aan om een jaarlijkse algemene check-up bij je huisarts te doen voor de optimalisatie van je cardiovasculair risicoprofiel
Diagnosestelling
De neuroloog voert bij patiënten met een vermoedelijke chronische doorbloedingsstoornis (hypoperfusie) volgende onderzoeken uit:
- MRI van de hersenen, met MRI-perfusie-opnamen: via een constrastvloeistof kijkt men naar de doorbloeding van de hersenen (of CT-perfusie)
- CTA van de hersen- en halsvaten
- cerebrale angiografie (onderzoek van de hersenbloedvaten met een katheter) indien geïnduceerd
Behandeling
Medicatie
De behandeling bestaat in eerste instantie uit medicatie, zoals bloedverdunners (aspirine). Hierdoor gaan de bloedplaatjes minder snel klonteren, met een betere doorbloeding als gevolg. Daarnaast zal optimale bloeddrukbehandeling belangrijk zijn en worden alle bijkomende cardiovasculaire risicofactoren behandeld worden (zoals overgewicht, suikerziekte, weinig lichaamsbeweging).
Naast medicatie is vaak ook een behandeling van de onderliggende vaataandoening nodig.
Plaatsing van een stent
Een chronische doorbloedingsstoornis kan behandeld worden met een stent wanneer er sprake is van:
- een enkele vernauwing van de hoofdslagaders van de hals;
- zeer plaatselijke vernauwingen in het hoofd.
Een stent is een open metalen buisje met mazen dat vanuit de liesslagader via een katheter (dun buisje) tot op de plaats van de vernauwing in de hersenslagader wordt gebracht. De ingreep wordt uitgevoerd door de neuro-interventieradioloog onder algemene narcose.
Operatieve ingreep
In sommige gevallen kan een chronische doorbloedingsstoornis ook behandeld worden met een van volgende operatieve ingrepen (neurochirurgie).
- boorgaten: hierbij maakt de neurochirurg verschillende kleine luikjes of gaatjes in het bot van de schedel (boorgaten). Bloedvaatjes van de buitenkant van de schedel worden door de boorgaten naar de binnenkant van de schedel gehaald om zo de bloedtoevoer naar de hersenen te verbeteren.
- cerebrale bypassoperatie
Ons multidisciplinair team van artsen, verpleegkundigen en paramedici bekijkt welke ingreep het meest geschikt is. Dit hangt af van:
- je klachten
- je risicoprofiel
- de oorzaak van de doorbloedingsstoornis
- het beloop
- de beeldvorming
Beide ingrepen worden onder volledige narcose uitgevoerd.