Ziekenhuishygiëne

Handhygiëne wordt beschouwd als de meest doeltreffende maatregel in de preventie van zorginfecties en het voorkomen van de verspreiding van (multiresistente) micro-organismen. Het UZA wil door het uitschrijven en implementeren van evidence-based richtlijnen voor handhygiëne de kans dat de patiënt een ziekenhuisinfectie krijgt, beperken tot het minimum. 

Onze zorgverleners gebruiken handalcohol, zeep of handschoenen voor en na elk patiëntencontact. Ze dragen geen nagellak, ringen, armbanden, horloges of lange mouwen en hebben korte en verzorgde nagels. 

Urineweginfectie (UTI's) zijn de meest voorkomende zorggerelateerde infecties. Het merendeel van de UTI's die in het ziekenhuis worden opgelopen (75%), zijn een belangrijke complicatie van een blaaskatheter. Tussen 15-25% van de gehospitaliseerde patiënten krijgt tijdens hun verblijf in het ziekenhuis een blaaskatheter. De belangrijkste risicofactor voor het ontwikkelen van een katheter-geassocieerde urineweginfectie (CAUTI) is het langdurig gebruik van de blaaskatheter. Katheters mogen daarom alleen worden gebruikt voor de juiste indicaties en moeten worden verwijderd zodra ze niet langer nodig zijn.

Een urineweginfectie verlengt het ziekenhuisverblijf gemiddeld met 4,1 dagen, met een belangrijke extra kost voor de ziekteverzekering. Het team ziekenhuishygiëne analyseert iedere maand de katheterdagen van de blaaskatheter en de microbiologische gegevens met elkaar in relatie om UTI's beter te kunnen voorkomen en beheersen. 

Een centrale veneuze katheter (CVC) is een infuus dat in een grote ader geplaatst wordt. De naam van deze katheter is afhankelijk van de ader waarin deze zich bevindt. Welke ader gekozen wordt, hangt af van onder andere welke medicatie toegediend wordt en hoe de waarden van de bloedplaatjes en bloedstolling zijn op het moment van de plaatsing. Centrale katheters kunnen weken of maanden op hun plaats blijven en hebben meer kans op ernstige infecties. 

Een centrale lijn-geassocieerde bloedbaaninfectie (CLABSI) is een ernstige infectie die optreedt wanneer ziektekiemen (meestal bacteriën of virussen) via de CVC in de bloedbaan terecht komen. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor de patiënt. Naast het correct inbrengen van de centrale lijn, moeten zorgverleners elke keer ze de lijn controleren of het verband verwisselen, strikte infectiecontrolepraktijken toepassen. 

Een studie uit 2012 schat dat in België jaarlijks ongeveer 16.000 patiënten een bloedstroominfectie (BSI) oplopen in een ziekenhuis, met ongeveer 1.100 overlijdens, ongeveer 120.000 extra hospitalisatiedagen en een meerkost van ongeveer 44,7 miljoen euro.

Het team ziekenhuishygiëne volgt samen met de andere Belgische ziekenhuizen de trends van BSI (die vermeden kunnen worden) op, met als doel preventieve inspanningen te evalueren en te sturen en van de oorzakelijke micro-organismen (MO) en hun resistentieprofiel op te volgen.