Endometriose
Endometriose is een goedaardige aandoening, waarbij het slijmvlies dat de binnenkant van de baarmoeder (endometrium) bedekt ergens anders in het lichaam voorkomt.
Wat?
Endometriose is een goedaardige aandoening, waarbij het slijmvlies dat de binnenkant van de baarmoeder (endometrium) bedekt ergens anders in het lichaam voorkomt:
- ter hoogte van het buikvlies en de eierstokken
- op het middenrif
- buiten de borstholte
- op de longvliezen
- in de spierlaag van de baarmoeder (adenomyose)
- in een litteken op de buik
- in de vagina
Endometriose komt voor bij ongeveer één op de tien vrouwen van vruchtbare leeftijd.
Soorten
- Oppervlakkige, kleine puntvormige letsels
- Diep infiltrerende endometriose
- Grotere massa’s: endometriomen of endometriosecysten (ook wel chocoladecysten genoemd)
Oorzaken
De echte oorzaak van endometriose is niet bekend. Waarschijnlijk ontstaat de aandoening door bloed dat tijdens de regels via de eileiders in de buikholte terecht komt, waarna enkele van die bloedcellen zich in het buikvlies of op de eierstokken inplanten.
Symptomen
Typische klachten van endometriose zijn:
- Pijn voor, tijdens en na de menstruatie
- Pijn bij plassen en/of stoelgang
- Bloedverlies tijdens en na seks
- Vermoeidheid
- Vruchtbaarheidsproblemen: enkel door het operatief verwijderen van de endometriose zal de kans op zwangerschap terug vergroot worden.
Behandeling
Bij de behandeling van endometriose komen zowel medicijnen als operaties te pas.
Medicatie
Endometrioseletsels hebben oestrogeen nodig om te kunnen groeien. Daarom schrijven we vaak medicatie voor die de productie van het vrouwelijk hormoon afremt en daarmee ook de groei van endometrioseletsels:
- Contraceptie of anticonceptiepil
- Medicatie met progesteron
- Maandelijkse injecties die een soort kunstmatige menopauze veroorzaken (meestal ter voorbereiding op chirurgische ingreep bij vrij ernstige endometriose)
Voor langdurige behandeling van endometriose zijn vaak meer afgezwakte medicijnen nodig.
Een medicamenteuze behandeling is niet nodig zodra je in de menopauze bent, aangezien de productie van het vrouwelijk hormoon, oestrogeen, dan sterk gedaald is.
Operatie
Endometriose kan zowel met een gewone kijkoperatie (laparoscopie) als met robotchirurgie (Da Vinci) behandeld worden. Je arts overlegt steeds met jou de mogelijke behandelopties en legt uit wat jou voor, tijdens en na de behandeling kan verwachten.
- 1
Voor de ingreep
Voor de ingreep voeren we meestal volgende onderzoeken uit:
- uitgebreide en gespecialiseerde echografie
- MRI-scan of NMR-scan
Oppervlakkige kleine letseltjes zijn meestal niet op voorhand met een echografie of een MRI-scan vast te stellen. Daarom zullen we, ook wanneer we geen afwijkingen vinden bij de beeldvorming, bij een sterk vermoeden van endometriose toch een laparoscopie plannen.
- 2
De ingreep / het onderzoek
- Meestal starten we, in samenwerking met de darmchirurg, met een darmvoorbereiding.
- Via de navel wordt een buisje met een camera aangebracht om in de buikholte de verschillende organen te evalueren en endometriose definitief vast te stellen.
- De endometrioseletsels worden met elektrische stroom of laserstralen verwijderd. Welke techniek gebruikt wordt, hangt af van de aard van de letsels en wordt op uw situatie afgestemd.
De ingreep gebeurt steeds in samenwerking met de specialisten in het gebied waar de endometriose zich bevindt.
- 3
Na de ingreep
Na een laparoscopie blijf je meestal voor een korte tijd in het ziekenhuis. Dit is echter afhankelijk van het type ingreep en een hele hoop praktische redenen.
- 4
Nazorg
Na de ingreep is het verstandig om de menstruatie niet te laten doorkomen, tenzij je zwanger wil worden. Elke menstruatie veroorzaakt namelijk terug een prikkel, waardoor endometriose opnieuw kan gaan groeien en microscopisch kleine restjes van endometriose steeds aanwezig blijven.
Onderzoek binnen het UZA
Binnen het UZA loopt steeds onderzoek naar endometriose, zowel op gebied van vruchtbaarheidsbehandeling als op gebied van pijnbehandeling. Vaak zullen we je vragen of je aan dit onderzoek wenst deel te nemen.
Tien tot twintig procent van de vrouwen lijdt aan endometriose, een aandoening die meestal gepaard gaat met een pijnlijke menstruatie en heel wat andere klachten. ‘Als patiënt kan je gelukkig ook zelf iets doen om je klachten te verminderen’, zegt gynaecoloog dr. Christine De Bruyn. Vijf misverstanden over endometriose op de schop.
