Geneesmiddelenallergie

Mensen reageren niet vaak allergisch op medicatie, maar de gevolgen kunnen wel ernstig zijn. De meeste nevenwerkingen op medicijnen of intoxicaties zijn geen allergische reacties, omdat ze niet veroorzaakt worden door het immuunsysteem. Toch is het belangrijk elke geneesmiddelenallergie correct te identificeren.

Welke soorten geneesmiddelenallergieën bestaan er en wat zijn de symptomen? 

Geneesmiddelen kunnen zowel type I als IV-reacties uitlokken. Hier leest u meer over deze types allergieën en de klachten die ze veroorzaken. 

Welke geneesmiddelen lokken vaak een allergie uit?

Elk geneesmiddel kan een reactie veroorzaken.

  • Een slechte reactie op antibiotica of geneesmiddelen toegediend tijdens narcose zijn de meest voorkomende type I-allergieën.
  • Type IV-reacties zien we vooral, maar niet uitsluitend, bij antibiotica en anti-epileptica. Ook ontsmettingsmiddelen en andere lokaal aangebrachte geneesmiddelen kunnen type IV-allergieën uitlokken.

Hoe wordt een geneesmiddelenallergie opgespoord (diagnostiek)?

De diagnose van een geneesmiddelenallergie is niet altijd eenvoudig.

Vragenlijst

Wat u als patiënt vertelt, is van uiterst belang om de arts te helpen de juiste onderzoeken uit te voeren. Daarom is het nuttig als u op voorhand een antwoord formuleert op volgende vragen:

  • Wat zijn uw klachten? Hebt u last van huidletsels? Neem dan een foto zodat we deze op de raadpleging kunnen bekijken.
  • Wat is/zijn volgens u de mogelijke boosdoener(s)? Met andere woorden: welk geneesmiddel veroorzaakt volgens u of uw arts de allergieklachten? Breng de bijsluiter van het geneesmiddel mee. 
  • Hoe lang na de blootstelling aan de boosdoener(s) ontstaan de klachten? 
  • Hoe lang houden de klachten aan (na stoppen van blootstelling aan de boosdoener)?
  • Werden de klachten behandeld? Zo ja, hoe? Breng de reeds beschikbare medicatie (pillen, neurssprays, puffs en/of zalven) mee of neem er een foto van.
  • Hebt u al onderzoeken ondergaan? Zo ja, breng de resultaten van die onderzoeken dan mee. 

Vraag ook aan uw (huis)arts een verwijsbrief met gedetailleerde verslaggeving. Dit verslag is essentieel om onze tests correct te oriënteren. Ook uw apotheker kan zinvolle informatie geven over de medicatie die vermoedelijk uw allergische reactie uitlokt. 

Voor allergische reacties opgetreden tijdens algemene verdoving bestaat er een speciale vragenlijst die de anesthesist dient in te vullen. Zonder dit document kunnen we niet starten met de testen. 

Aanvullende tests (soms)

  • Bloedonderzoeken. Hiervoor is geen specifieke voorbereiding vereist.
  • Huidtesten. Vraag aan uw (huis)arts of antihistaminica (anti-allergie medicatie) eventueel een 3 tot 5-tal dagen op voorhand kunnen worden gestaakt.
  • Provocatietesten. U krijgt tijdens de raadpleging meer informatie over de nodige voorbereidingen (bv. stoppen met bepaalde medicatie)

Hoe wordt geneesmiddelenallergie behandeld?

Bij een bewezen geneesmiddelenallergie moet u de medicatie die een allergische reactie veroorzaakt in principe vermijden.

In bijzondere gevallen, wanneer een geneesmiddel absoluut noodzakelijk is, kunnen we ook overgaan tot desensibilisatie. Deze procedure gebeurt onder strik toezicht en wordt vooral (niet-exclusief) toegepast voor antibiotica, aspirine en anti-kanker behandelingen.

WAO Center of Excellence

De dienst immunologie, allergologie en reumatologie van het UZA en de Universiteit Antwerpen, en satelliet-polikliniek van het AZ Jan Palfijn Gent, is door de World Allergy Organization (WAO) erkend als Center of Excellence. De erkenning bekroont de gespecialiseerde en multidisciplinaire zorg, jarenlange klinische en wetenschappelijke expertise en prominente rol op vlak van onderwijs die prof. dr. Didier Ebo, prof. dr. Vito Sabato en hun team hebben uitgebouwd. Lees er hier meer over.

Laatst aangepast: 05 september 2023