Chronische urticaria
Je hebt al maanden last van jeukende plekken en je arts heeft een chronische urticaria vastgesteld. Hier is wat informatie die je kan helpen.
Synoniemen
Wat is chronische urticaria?
Urticaria (in de volksmond netelroos of galbulten genoemd) is een aandoening die wordt gekenmerkt door rode jeukende verheven letsels die op 1 plaats minder dan 24u blijven staan. Dit betekent dat de letsels vluchtig zijn, ze kunnen bijvoorbeeld op de ene plaats verdwijnen en op een andere plaats weer verschijnen, zodat de patiënt er dagenlang voortdurend last van heeft. Urticaria letsels laten geen littekens achter, d.w.z. ze gaan weg zonder verkleuring of beschadiging van de huid. Wanneer de letsels meer dan 6 weken achter elkaar optreden, wordt de aandoening chronische urticaria genoemd.
Chronische urticaria heeft een belangrijk effect op de kwaliteit van leven vanwege de soms uitgesproken jeuk en het negatief effect op de slaap.
Chronische urticaria is geen zeldzame aandoening, ongeveer 1-2% van de algemene bevolking heeft er last van.
Patiënten met chronische urticaria kunnen tevens episodes van oedeem (zwelling) vertonen (vooral van de lippen, oogleden, geslachtsorganen/genitaliën, handpalmen en voetzolen). Deze zwellingen verdwijnen meestal volledig binnen een paar dagen. Dit wordt angio-oedeem genoemd en wordt vaak gekenmerkt door een branderig of jeukend gevoel, en zelden door pijn.
Patiënten met chronische urticaria kunnen soms een verergering van de klachten ervaren door fysieke prikkels zoals een warme douche, wrijven over de huid, trillingen of direct contact met kou.
Ongeveer 20 procent van de patiënten met chronische urticaria kan een verergering van de klachten ervaren na het gebruik van niet-steroïdale ontstekingsremmers (bv. aspirine, ibuprofen, diclofenac, enz.). Het is daarom belangrijk dat je jouw arts op de hoogte stelt als je deze klachten hebt. Er wordt echter benadrukt dat ontstekingsremmers de klachten van urticaria kunnen verergeren, maar niet de onderliggende oorzaak van chronische urticaria zijn.
Wat is de oorzaak van mijn urticaria?
Bij de meeste patiënten met chronische urticaria is het niet mogelijk om een oorzaak te vinden door testen. In deze gevallen spreken we van chronische spontaan urticaria (CSU). Het niet kennen van de oorzaak van jouw symptomen kan frustrerend zijn, maar weet dat de prognose absoluut positief is en dat jouw klachten doorgaans onder controle kunnen worden gehouden met het advies van jouw arts.
In sommige gevallen kan urticaria een auto-immuun manifestatie zijn, d.w.z. veroorzaakt door antilichamen die door jouw lichaam geproduceerd worden en die mestcellen activeren (de cellen waarvan de activatie verantwoordelijk is voor het verschijnen van de letsels en zwellingen). Patiënten met een auto-immuun urticaria hebben vaak een chronische urticaria dat minder goed reageert op therapie en langer aanhoudt.
In andere gevallen van chronische urticaria kan de oorzaak een onderliggende infectie zijn (meestal een maaginfectie veroorzaakt door een micro-organisme genaamd Helicobacter pylori). In gevallen waarin een onderliggend infectieus beeld wordt aangetoond, gaat het verdwijnen van de infectie gepaard met genezing van urticaria. Patiënten met een maaginfectie met H. pylori kunnen bijvoorbeeld volledig herstellen na een geschikte antibioticatherapie.
Jouw arts zal je de nodige vragen stellen om jouw urticaria beter te kunnen onderzoeken en de nodige tests te regelen.
Is mijn urticaria een gevolg van een voedsel- of geneesmiddelenallergie?
Chronische urticaria wordt nooit veroorzaakt door een allergie. Daarom is het niet aangewezen om hiervoor te testen, speciale diëten te volgen of voedingsmiddelen te vermijden. Diëten met de naam ‘histaminearm’ hebben weinig bewijs van effectiviteit en zijn mogelijk schadelijk voor de gezondheid. Het stopzetten van chronische therapieën die je gebruikt voor andere aandoeningen is mogelijk gevaarlijk. Bespreek het met jouw arts voordat je zelf actie onderneemt.
Behandeling
De basisbehandeling van chronische urticaria bestaat uit antihistaminica (bijvoorbeeld desloratadine, bilastine, cetirizine, ebastine en vele andere). Deze moeten dagelijks worden ingenomen. Jouw arts kan eventueel de dosis individueel verhogen tot 4 tabletten per dag. Nooit meer!
Voor kinderen is de dosis afhankelijk van de leeftijd en het gewicht. Bespreek de dosering met jouw arts!
Om jouw symptomen objectief te kunnen volgen, wordt je na de eerste consultatie gevraagd om dagelijks een formulier in te vullen, namelijk een UAS7 dagboek. Het formulier moet dagelijks worden ingevuld.
Als antihistaminica niet voldoende zijn om jouw symptomen onder controle te houden, kan jouw arts besluiten om eventueel andere therapieën toe te voegen.
Wat is het normale verloop van chronische urticaria? Zal ik het de rest van mijn leven hebben?
In de meerderheid van de gevallen van chronische urticaria gaat het om een spontaan chronische urticaria. Dit betekent dat de oorzaak onbekend is. Het is meestal een zelflimiterende aandoening met een gemiddelde duur van ongeveer 1-5 jaar. Het doel van de behandeling is daarom om de klachten onder controle te houden in afwachting van een spontane resolutie. Tot op heden is er helaas geen definitieve test beschikbaar die kan voorspellen hoe lang je er last van zal hebben.
Klinische studies
Elk jaar nemen er in het UZA heel wat patiënten deel aan klinisch onderzoek via de dienst waar ze behandeld worden. Zij worden door hun arts gevraagd om hieraan eventueel deel te nemen. Soms zijn er echter ook studies waarvoor gezonde vrijwilligers gezocht worden.
