Angina pectoris
Angina pectoris is een hartziekte die meestal optreedt tijdens fysieke activiteiten of emotionele stress. Het betekent letterlijk ‘pijn op de borst’.
Synoniemen
Wat is angina pectoris?
Angina pectoris is een hartziekte die meestal optreedt tijdens fysieke activiteiten of emotionele stress. Het betekent letterlijk ‘pijn op de borst’.
Oorzaken en risicofactoren
Obstructieve oorzaak
Klassiek wordt angina pectoris veroorzaakt door vernauwingen van de kransslagaders die de bloedstroom naar de hartspier belemmeren (coronaire vernauwingen). Hierdoor krijgt jouw hart minder bloed wat kan leiden tot pijn op de borst, kortademigheid en andere symptomen. Een volledige blokkage van de kransslagader kan een hartaanval veroorzaken.
Non-obstructieve oorzaak
Angina pectoris kan ook optreden wanneer er helemaal géén of alvast geen ernstige vernauwingen in de kransslagaders aanwezig zijn. De klachten kunnen optreden doordat de regeling van de bloedstroom door de bloedvaten van het hart verstoord is geraakt. Zo kan het zijn dat:
de bloedvaten onvoldoende uitzetten wanneer de bloedstroom dient toe te nemen (coronaire microvasculaire disfunctie)
het bloedvat onterecht in kramp gaat (vasospastische angor)
In beide gevallen krijgt de hartspier te weinig bloed en zuurstof waardoor je angina klachten kan krijgen.Coronaire microvasculaire disfunctie
De risicofactoren voor coronaire microvasculaire disfunctie zijn vaak de klassieke risicofactoren voor cardiovasculair lijden zoals Diabetes mellitus en roken.
Bij vrouwen zijn er vaak geen klassieke risicofactoren aanwezig en wordt een link gelegd met de hormonen, de menstruele cyclus en de premenopauzale fase. Daarnaast is ook stress een belangrijke factor.
Vasospastische angor
In normale omstandigheden kan het bloedvat zelf uitzetten en krimpen naarmate de bloedstroom naar de hartspier meer of minder moet worden. Om een goede regeling toe te laten, moet er een goede balans zijn tussen de factoren die het bloedvat doen uitzetten of doen krimpen. Wanneer deze balans in onevenwicht raakt, kan er onterecht kramp van het bloedvat optreden. Dit kan zowel ter hoogte van de grote als kleine bloedvaten optreden.
Gekende factoren die kramp veroorzaken zijn:- roken
- toxische elementen zoals het gebruik van amfetamines,…
- genetische factoren
Helaas wordt er meestal géén oorzaak gevonden.
Symptomen
Angina pectoris door vernauwing
Typische angina pectoris (door vernauwing) gaat gepaard met:
- een beklemming op de borst die mogelijk uitstraalt naar de keel, tanden of linker bovenarm
- klachten die toenemen bij een inspanning en weer snel verdwijnt na het staken van de inspanning of na inname van een vaatverwijder
Naast een beklemming op de borst kunnen ook meer vage klachten optreden, zoals:
- vermoeidheid
- misselijkheid
- kortademigheid
Coronaire microvasculaire disfunctie
Bij coronaire microvasculaire disfunctie zijn de klachten wat vaker atypisch:
- pijnklachten bij minimale inspanningen of emotionele triggers
- langdurige pijnepisoden met verlengde klachten na het staken van de inspanning
Vasospastische angor
Vasospastische angor is atypisch van aard doordat er frequent geen relatie is met inspanningen, vaak helemaal geen duidelijke uitlokkende triggers en niet infrequent meer klachten in de vroege ochtend- of avonduren.
Preventie
Je kan angina pectoris voorkomen door een gezonde levensstijl:
- Rook niet
- Houd je bloeddruk en cholesterol onder controle
- Beweeg
- Eet gezond
- Behoud een gezond gewicht
- Vermijd of verminder stress
Diagnosestelling
Angina pectoris door vernauwing
Meestal wordt de aanwezigheid van coronaire vernauwingen als oorzaak voor jouw klachtenpatroon nagegaan met een coronaire CT-scan of door een hartkatheterisatie. Het kan zijn dat de cardioloog bijkomend ook een of meerdere van volgende testen zal uitvoeren:
Coronaire microvasculaire disfunctie en vasospastische angor
Als de coronaire angiografie géén ernstige vernauwingen aantoont en zelfs als de kransslagaders volledig normaal ogen, is het mogelijk dat de klachten veroorzaakt worden door een slechte werking van de kleine bloedvaten van het hart of door een spasme (kramp) van de kransslagader. In dat geval kan jouw cardioloog beslissen om aanvullende coronaire functietesten uit te voeren.
Behandeling
De behandeling hangt sterk af van de oorzaak.
Angina pectoris door vernauwing
Als de coronaire angiografie een ernstige vernauwing aantoont, kan de arts levensstijlveranderingen en/of medicatie voorschrijven om de bloeddoorstroming naar de hartspier te verbeteren. In ernstige gevallen is het mogelijk dat je een operatie moet ondergaan, zoals stentimplantatie of een coronaire bypassoperatie.
Coronaire microvasculaire disfunctie en vasospastische angor
Binnen de dienst cardiologie hebben we een specifieke kliniek voor patiënten met coronaire microvasculaire disfunctie: de ANOCA-kliniek. ANOCA staat voor Angina pectoris bij Niet-Obstructieve Coronaire Aders. Er zal je een behandelingsplan voorgesteld worden waarbij je op korte termijn een afspraak krijgt om het effect te volgen.
De behandeling van coronaire microvasculaire disfunctie en ook van coronaire vasospasme is vaak complex en moeilijk. Vaak moet de medicatie stapsgewijs opgehoogd worden tot soms hoge dosissen om goede controle van de klachten te bereiken. Ook combinatietherapie is soms noodzakelijk. Daarnaast wordt gewerkt op het aanpakken van alle risicofactoren die een invloed hebben op de aandoening. Het doel van de behandeling is om de klachten draaglijk te maken en je dagelijks functioneren te verbeteren. Besef wel dat volledige resolutie van jouw klachten frequent niet mogelijk is. De frequentie van opvolging hangt af van je klachtenpatroon en het effect van de medicatie en eventuele medicatieaanpassingen. In de regel word je na de optimalisatie van jouw behandeling opnieuw verwezen naar jouw eigen cardioloog die de verdere opvolging op zich kan nemen.
Klinische studies
Elk jaar nemen er in het UZA heel wat patiënten deel aan klinisch onderzoek via de dienst waar ze behandeld worden. Zij worden door hun arts gevraagd om hieraan eventueel deel te nemen. Soms zijn er echter ook studies waarvoor gezonde vrijwilligers gezocht worden.
