Angina pectoris

Wat is angina pectoris?

Angina pectoris is een hartziekte die meestal optreedt tijdens fysieke activiteiten of emotionele stress. Het betekent letterlijk ‘pijn op de borst’.

Wat zijn de oorzaken?

Obstructieve oorzaak

Klassiek wordt angina pectoris veroorzaakt door vernauwingen van de kransslagaders die de bloedstroom naar de hartspier belemmeren (coronaire vernauwingen). Hierdoor krijgt uw hart minder bloed wat kan leiden tot pijn op de borst, kortademigheid en andere symptomen. Een volledige blokkage van de kransslagader kan een hartaanval veroorzaken.

Non-obstructieve oorzaak

Angina pectoris kan ook optreden wanneer er helemaal géén of alvast geen ernstige vernauwingen in de kransslagaders aanwezig zijn. De klachten kunnen optreden doordat de regeling van de bloedstroom door de bloedvaten van het hart verstoord is geraakt. Zo kan het zijn dat:

  • de bloedvaten onvoldoende uitzetten wanneer de bloedstroom dient toe te nemen (coronaire microvasculaire dysfunctie)
  • het bloedvat onterecht in kramp gaat (vasospastische angor)

In beide gevallen krijgt de hartspier te weinig bloed en zuurstof waardoor u angina klachten kan krijgen.

Coronaire microvasculaire dysfunctie

De klassieke risicofactoren voor coronaire microvasculaire dysfunctie zijn:

  • hoge bloeddruk
  • diabetes
  • insulineresistentie
  • zwaarlijvigheid
     

Bij vrouwen zijn er vaak geen klassieke risicofactoren aanwezig en wordt een link gelegd met de hormonen, de menstruele cyclus en de premenopauzale fase. Daarnaast is ook stress een belangrijke factor.

Vasospastische angor

In normale omstandigheden kan het bloedvat zelf uitzetten en krimpen naarmate de bloedstroom naar de hartspier meer of minder moet worden. Om een goede regeling toe te laten, moet er een goede balans zijn tussen de factoren die het bloedvat doen uitzetten of doen krimpen. Wanneer deze balans in onevenwicht raakt, kan er onterecht kramp van het bloedvat optreden. Dit kan zowel ter hoogte van de grote als kleine bloedvaten optreden. Gekende factoren die kramp veroorzaken zijn:

  • stresshormonen
  • plotse afname van vrouwelijke hormonen
  • toxische elementen zoals het gebruik van amfetamines of cannabis,… 
  • genetische wijzigingen
     

Helaas wordt er meestal géén oorzaak gevonden. 

Wat zijn de symptomen?

Mogelijke symptomen

Angina pectoris door vernauwing

Typische angina pectoris (door vernauwing) gaat gepaard met:

  • een beklemming op de borst die mogelijk uitstraalt naar de keel, tanden of linker bovenarm
  • klachten die toenemen bij een inspanning en weer snel verdwijnt na het staken van de inspanning of na inname van een vaatverwijder

Naast een beklemming op de borst kunnen ook meer vage klachten optreden, zoals:

  • vermoeidheid
  • misselijkheid
  • kortademigheid

Coronaire microvasculaire dysfunctie

Bij coronaire microvasculaire dysfunctie zijn de klachten wat vaker atypisch:

  • pijnklachten bij minimale inspanningen of emotionele triggers
  • langdurige pijnepisoden met verlengde klachten na het staken van de inspanning of na inname van een vaatverwijder 

Vasospastische angor

Vasospastische angor is atypisch van aard doordat er frequent geen relatie is met inspanningen, vaak helemaal geen duidelijke uitlokkende triggers en niet infrequent meer klachten in de vroege ochtend- of avonduren. 

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Angina pectoris door vernauwing

Meestal wordt de aanwezigheid van coronaire vernauwingen als oorzaak voor uw klachtenpatroon nagegaan met een coronaire CT-scan of door een hartkatheterisatie. Het kan zijn dat de cardioloog bijkomend ook een of meerdere van volgende testen zal uitvoeren:

Coronaire microvasculaire dysfunctie en vasospastische angor

Als de coronaire angiografie géén ernstige vernauwingen aantoont en zelfs als de kransslagaders volledig normaal ogen, is het mogelijk dat de klachten veroorzaakt worden door een slechte werking van de kleine bloedvaten van het hart of door een spasme (kramp) van de kransslagader. In dat geval kan uw cardioloog beslissen om aanvullende coronaire functietesten uit te voeren.

Hoe verloopt de behandeling en opvolging?

De behandeling hangt sterk af van de oorzaak.

Angina pectoris door vernauwing

Als de coronaire angiografie een ernstige vernauwing aantoont, kan de arts levensstijlveranderingen en/of medicatie voorschrijven om de bloeddoorstroming naar de hartspier te verbeteren. In ernstige gevallen is het mogelijk dat u een operatie moet ondergaan, zoals stentimplantatie of een coronaire bypassoperatie.

Coronaire microvasculaire dysfunctie en vasospastische angor

Binnen de dienst cardiologie hebben we een specifieke kliniek voor patiënten met coronaire microvasculaire dysfunctie: de ANOCA-kliniek. ANOCA staat voor Angina pectoris bij Niet-Obstructieve Coronaire Aders. Er zal u een behandelingsplan voorgesteld worden waarbij u op korte termijn een afspraak krijgt om het effect te volgen. 

De behandeling van coronaire microvasculaire dysfunctie en ook van coronaire vasospasme is vaak complex en moeilijk. Vaak moet de medicatie stapsgewijs opgehoogd worden tot soms hoge dosissen om goede controle van de klachten te bereiken. Ook combinatietherapie is soms noodzakelijk. Daarnaast wordt gewerkt op het aanpakken van alle risicofactoren die een invloed hebben op de aandoening. Het doel van de behandeling is om de klachten draaglijk te maken en uw dagelijks functioneren te verbeteren. Besef wel dat volledige resolutie van uw klachten frequent niet mogelijk is. De frequentie van opvolging hangt af van uw klachtenpatroon en het effect van de medicatie en eventuele medicatieaanpassingen. In de regel wordt u na de optimalisatie van uw behandeling opnieuw verwezen naar uw eigen cardioloog die de verdere opvolging op zich kan nemen.

Tips

U kunt angina pectoris voorkomen door een gezonde levensstijl:

  • Rook niet.
  • Houd uw bloeddruk en cholesterol onder controle.
  • Beweeg.
  • Eet gezond.
  • Behoud een gezond gewicht.
  • Vermijd of verminder stress.
     

Contact

Dienst cardiologie, route 144
Dr. Tijs Bringmans - Cardioloog

Voor een afspraak neemt u contact op met het secretariaat cardiologie via volgend nummer: 03 821 35 38.

Laatst aangepast: 03 Mei 2021
Auteur(s): Team cardiologie