Immune trombocytopenische purpura (ITP)

ITP is een aandoening waarbij je te weinig bloedplaatjes in je bloed hebt. 

Synoniemen

Tekort aan bloedplaatjes
Wat is ITP?

Wat is immune trombocytopenische purpura (ITP)?

Immune trombocytopenische purpura (ITP) is een goedaardige bloedziekte die gekarakteriseerd wordt door een verlaagd aantal bloedplaatjes (trombocyten), ook wel trombocytopenie genoemd. 


ITP is een auto-immuunziekte (immuun = afweer; auto-immuun = afweer tegen zichzelf), waarbij trombocyten worden afgebroken door antistoffen die door het lichaam zelf zijn aangemaakt, wat uiteindelijk resulteert in trombocytopenie. Dit kan op zijn beurt leiden tot een vertraagde bloedstolling. 
 

  • Op basis van het verloop

    • Acute ITP komt vaker voor bij kinderen. Acuut wil zeggen dat de ziekte plots ontstaat. Bij kinderen volgt het meestal op een infectie of een vaccinatie. De meeste gevallen van ITP bij kinderen kennen een gunstig verloop en verdwijnen spontaan zonder medicatie. Acute ITP is de meest voorkomende vorm van ITP en kan veranderen in 5 tot 10% van de gevallen tot de chronische vorm.
    • Chronische ITP komt vaker voor bij volwassenen. Chronisch wil zeggen dat de ziekte een langer verloop heeft, dit is meestal langer dan zes maanden. Bij volwassenen is de oorzaak meestal auto-immuun, wat betekent dat het immuunsysteem zijn eigen trombocyten afbreekt en verwijdert. De behandeling is ook vaak langer en intensiever dan bij de acute vorm.

    Op basis van de oorzaak

    • Primaire ITP wil zeggen dat de oorzaak auto-immuun is of niet duidelijk is. De oorzaak ligt hoe dan ook bij de trombocyten zelf.
    • Secundaire ITP wil zeggen dat de oorzaak buiten de trombocyten ligt. Dit is vaak ten gevolge van infecties, meer specifiek virale infecties, bijvoorbeeld mazelen, varicella (waterpokken), hepatitis C en AIDS. Medicatie, die een allergische reactie uitlokken, kunnen ook ITP veroorzaken. Andere secundaire oorzaken omvatten zwangerschap en auto-immune ziekten zoals arthritis en lupus.

     

    • Infecties zoals mazelen, varicella (waterpokken), hepatitis C en AIDS kunnen bijdragen aan de ontwikkeling.
    • Bepaalde medicaties die een allergische reactie uitlokken.
    • Zwangerschap is een andere factor die kan leiden tot trombocytopenie. 
    • Auto-immuunziekten zoals arthritis en lupus kunnen ook als oorzaken van ITP optreden.
    • Bloedingen uit de mond, tandvlees of neus.
    • Bloed in speeksel, braaksel, ontlasting of urine.
    • Ernstigere menstruatiebloedingen dan normaal.
    • Meer of ernstigere blauwe plekken dan gebruikelijk.
    • Kleine rode of paarse stippen op de huid (petechiën), vaak op de voeten en benen.
    • Toenemende zwakte of duizeligheid.
       
Diagnosestelling

Diagnosestelling

Bij het vaststellen van de diagnose zijn volgende onderzoeken mogelijk.

  • Lichamelijk onderzoek

    Nadat de arts de medische voorgeschiedenis van de patiënt heeft bevraagd, zal men overgaan tot het lichaamlijk onderzoek. Tijdens dit onderzoek zal de arts je lichaam zorgvuldig controleren op tekenen van bloedingen, zoals blauwe plekken, bloedingen uit de neus of mond, of kleine rode of paarse stippen op de huid (petechiën).
  • Grondige beoordeling van de medicatie

    Dit wordt gedaan om te zien of bepaalde medicijnen invloed kunnen hebben op je bloedplaatjesaantal of bloedingen veroorzaken.
  • Bloedonderzoek

    Dit is een test waarbij de grootte, het aantal en de rijpheid van verschillende bloedcellen, waaronder de bloedplaatjes, in een bepaalde hoeveelheid bloed wordt gemeten.
  • Aanvullende bloed- en urinetests

    Deze tests worden gedaan om de bloedingsduur te meten en mogelijke infecties op te sporen.
Behandeling

Behandeling

Bij de behandeling van ITP worden verschillende medicijnen en therapieën gebruikt. Dit is afhankelijk van de situatie van de patiënt. 

Het is belangrijk om te weten dat kinderen met ITP vaak geen behandeling nodig hebben, omdat de aandoening in veel gevallen vanzelf overgaat. Hun lichaam herstelt meestal zonder medische ingrepen, en de symptomen verdwijnen vaak binnen een paar weken tot maanden. 

  • Corticosteroïden

    Deze medicijnen helpen om het immuunsysteem te onderdrukken, maar worden meestal niet lang gebruikt vanwege de mogelijke bijwerkingen.
  • Gammaglobulines

    Deze intraveneuze toediening helpt om het aantal bloedplaatjes tijdelijk te verhogen.
  • Trombopoietine-receptor agonisten

    Deze medicijnen stimuleren de productie van bloedplaatjes.
  • Trombocytentransfusies

    Deze transfusies kunnen overwogen worden bij ernstige bloedingen.
  • Splenectomie

    Een splenectomie, oftewel het chirurgisch verwijderen van de milt, kan overwegen worden bij ernstigere gevallen van ITP. Dit wordt echter vaak vermeden omdat dit het immuunsysteem kan verzwakken.

Betrokken diensten

Maak een afspraak

Hematologie en hemostase

Niet beschikbaar
Overige

Overige

    • Kom op tegen Kanker

      Samen strijden we elke dag tegen kanker
    • Stichting tegen Kanker

      Voor al je vragen over kanker kan je terecht bij de Stichting tegen Kanker.
    • AYA Movement, Adolescents & Young Adults met kanker

      Samen met AYA's (adolescents and young adults) zelf en zorgverleners wil Kom op tegen Kanker de zorg voor en levenskwaliteit van AYA's structureel verbeteren.
    • Iridium netwerk

      Iridium is een netwerk van hooggespecialiseerde radiotherapie met zorg op maat