Niersteenkliniek
In het UZA kan je terecht voor de diagnose, behandeling en opvolging van nierstenen.
Praktisch
Acute niercrisis
Meld je in geval van een acute niercrisis aan op de spoedgevallen. Als bijkomende behandeling nodig is, verwijzen zij je door naar de uroloog en/of nefroloog.
Maak een afspraak
Niersteenkliniek
Binnenkort naar het UZA?
Heb je binnenkort een afspraak bij het UZA of kom je iemand bezoeken? Beantwoord enkele vragen en krijg handige tips voor je UZA-bezoek, van thuisvoorbereiding tot navigatie in het ziekenhuis.
Wat is de niersteenkliniek?
De meeste patiënten komen in het ziekenhuis terecht na een plotse nierkoliek waarbij een niersteen in de urineleider terecht komt en uitgesproken pijn veroorzaakt. Anderzijds kan op beeldvorming (zoals een CT-scan van de buik of een echo van de nieren die om een andere reden wordt uitgevoerd) ook toevallig de diagnose van een niersteen gesteld word zonder dat deze klachten geeft.
In het UZA kan je terecht voor de diagnose, behandeling en opvolging van nierstenen.
Diagnosestelling
Stenen in de nier zelf veroorzaken vaak geen klachten. Ze kunnen toevallig gevonden worden op bijvoorbeeld een onderzoek (echografie of CT-scan) dat je om een andere reden ondergaat.
Wanneer nierstenen afzakken naar de urinewegen kunnen zij klem komen te zitten en zeer ernstige klachten veroorzaken:
- Hevige pijn die plots opkomt aan een kant van de rug.
- De pijn komt in golven en gaat gepaard met bewegingsdrang, waarbij het bijna onmogelijk is om stil te blijven zitten of liggen.
- Soms is er uitstralende pijn naar de lies of de intieme regio (de teelbal aan dezelfde kant bij de man of de schaamlip bij de vrouw).
- Bloed/pijn bij het plassen.
- Misselijkheid, braken en zweten.
Bij een spoedpresentatie omwille van een acute niercrisis hebben we aan de hand van je klachtenpatroon en lichamelijk onderzoek al vaak een goed idee van wat er met jou aan de hand is. Om de diagnose te bevestigen en aanvullende informatie te bekomen zullen er een aantal aanvullende onderzoeken worden uitgevoerd.
Onderzoeken
Behandeling
In geval van een acute niercrisis zal vooreerst pijnstillende medicatie opgestart worden. Indien een onsteking van de urinewegen blijkt te zijn is een dringende drainage van de urine door middel van een dubbel-J stent of nefrostomie aangewezen. Om de niersteen zelf te behandelen zijn vaak meerdere opties mogelijk. Hieronder vind je een overzicht.
Medicatie
Bij een acute nierscrisis zal in eerste instantie pijnstillende medicatie worden voorgeschreven zoals paracetamol, niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen of opioïden worden voorgeschreven.
Er zal je ook worden aangeraden je vochtinname te beperken gezien veel drinken zal leiden tot een verhoogde urineproductie en bijgevolg een verhoogde druk in de nier en dus meer pijn.
Bij vermoeden van urinezuurstenen kan geprobeerd worden deze stenen op te lossen door medicatie in te nemen die de zuurtegraad van de urine verhoogt. Hiervoor moet je zelf de zuurtegraad van de urine dagelijks te controleren.
Actieve opvolging
Een behoorlijk deel van de nierstenen kan zelf uitgeplast worden. Voor nierstenen die een maximale diameter hebben van 4 mm is de kans op spontaan uitplassen tot ongeveer 80% in de eerste vier weken na het ontwikkelen van een nierkoliek. Voor nierstenen groter dan 4 mm is deze kans evenwel kleiner.
Indien de pijn onder controle is en in overleg gekozen wordt om spontaan uitplassen van de niersteen af te wachten, zal na een viertal weken een afspraak op de dienst urologie voorzien worden met een echografie van de nieren en de blaas. Intussentijd zal je gevraagd worden om te plassen in een zeefje om zo het steentje te kunnen opvangen en te laten analyseren.
Indien, ondanks de pijnstilling, de pijn toch onvoldoende onder controle geraakt of indien je een urineweginfectie blijkt te hebben, opteren we voor een behandelingsmodaliteit.Dubbel J-stent
Nefrostomie
In sommige gevallen zal rechtsteeks via de rug of flank een buisje (nefrostomie) in de nier worden geprikt. Dit gebeurt meestal onder plaatselijke verdoving. Dit is voornamelijk het geval wanneer een steen in de urineleider gepaard gaat met een zeer hevige infectie van de nier waardoor het niet meer veilig is om de patiënt onder narcose te brengen om een dubbel-J stent te plaatsen of wanneer het plaatsen van een dubbel-J stent niet mogelijk is.
Na afkoelen van de infectie door middel van antibiotica, kan dan in tweede tijd de niersteen zelf behandeld worden.Extracorporele niersteenverbrijzeling
Als de afmeting, hardheid en positie van de steen het toelaten, kunnen we de steen verbrokkelen via uitwendige schokgolven. Deze schokgolven worden door een toestel opgewekt en op de steen gericht via een 'ballon' die tegen de rug wordt geplaatst. Door tijdens de procedure enkele RX-opnames te maken, kunnen we de exacte positie van de steen volgen en de schokgolven nauwkeurig richten. Deze procedure kan gebeuren onder een lichte narcose of zonder narcose maar met voldoende pijnstilling.
Deze procedure bieden we op heden niet aan in het UZA. We verwijzen je indien nodig graag door naar een partnerziekenhuis hiervoor.Ureterorenoscopie
Tijdens een ureterorenoscopie behandelt de uroloog de steen of stenen met een kijkoperatie via de urinewegen.
- De uroloog brengt via de plasbuis een fijn kijkinstrument in de urineleider. Via dit instrument kan de steen soms geheel verwijderd worden met een mandje of kan deze met laserenergie tot kleine stukjes verbrijzeld worden.
- Om deze ingreep uit te voeren word je onder algemene narcose gebracht.
- Soms is de urineleider tijdens de eerste operatie niet doorgankelijk voor de urologische instrumenten. In dat geval wordt voor enkele weken een JJ-stent ingebracht. Vaak is het na de kijkoperatie ook noodzakelijk om een JJ stent in te brengen. De stent wordt via de raadpleging urologie verwijderd, hiervoor is geen narcose nodig.
Percutane niersteenverbrijzeling
Deze vorm van niersteenbehandeling wordt enkel toegepast bij zeer grote nierstenen of stenen die via een andere weg niet bereikbaar zijn. Bij deze ingreep wordt een kleine incisie (ongeveer 1 cm) in de huid gemaakt, waarlangs een hol buisje tot in het verzamelsysteem van de nier (nierbekken en nierkelken) wordt gebracht. Via dit buisje kan de uroloog met fijne instrumenten de nierstenen verbrijzelen.
Na de operatie wordt er soms een JJ stent ingebracht. Het is ook mogelijk dat er een nefrostomie in de nier wordt geplaatst. Dat is een fijn hol buisje waarlangs de urine rechtstreeks afgevoerd wordt naar een zakje dat aan je been bevestigd wordt.Robot-geassisteerde laparoscopische steenextractie
Bij uiterst uitzonderlijke nierstenen is een kijkoperatie in de buikholte de enige manier om ze te verwijderen. Deze kijkoperatie wordt meestal uitgevoerd met de operatierobot.
De uroloog maakt een aantal kleine sneetjes in de buik van 1cm of minder waarlangs de (robot)instrumenten worden ingebracht. Hiermee wordt het verzamelsysteem van de nier (nierbekken en nierkelken) geopend en kunnen de nierstenen verwijderd worden (via een zakje). Nadat alle nierstenen verwijderd zijn, wordt het verzamelsysteem van de nier terug dicht gehecht. Na de operatie brengen een blaassonde en een JJ stent in. De blaassonde wordt na enkele dagen verwijderd, de JJ stent na zes weken.
Opvolging
Afhankelijk van het risico dat je hebt op het ontwikkelen van nieuwe nierstenen, zal er een metabole oppunstelling gebeuren om nieuwe steenvorming in de toekomst te proberen voorkomen. Hiervoor gebeurt een bloedname en dient de urine gedurende 24 uur te worden bijgehouden en geanalyseerd. Op basis van deze analyses kunnen eventueel specifieke adviezen gegeven worden.
Sowieso hebben patiënten die in het verleden al last hebben gehad van een niersteen, in de toekomst een verhoogde kans om dit in de toekomst opnieuw mee te maken. Algemene voedingsadviezen worden aangeraden om te proberen dit risico te verminderen.
Onze zorgverleners staan voor je klaar
Hieronder vind je een overzicht van de zorgverleners die deel uitmaken van ons team en hun specifieke rol in de behandeling en ondersteuning van onze patiënten.
Paramedici
Word jij onze collega?
Arts, jobstudent, verpleegkundige, labotechnicus, onthaalmedewerker, schoonmaakmedewerker, … Bij het UZA delen we allemaal momenten die ertoe doen. Elke dag anders, maar altijd samen.
Dit is jouw moment. Vind hier je job met impact.
Klinische studies
Elk jaar nemen er in het UZA heel wat patiënten deel aan klinische studies. Dit gebeurt op vrijwillige basis. Indien er op de dienst waar je bent opgenomen een specifiek onderzoek loopt, zal je eventueel gevraagd worden om hieraan deel te nemen. Je hebt de volledige vrijheid om te beslissen of je hier al dan niet op in wenst te gaan. Indien je deelneemt of in de toekomst deelneemt aan klinische studies, kan je met je vragen terecht bij je behandelend arts.