In het UZA kan je terecht voor de diagnose, behandeling en opvolging van nierstenen. 

Praktisch

Praktisch

  • Laat ons tijdig weten als je niet kan komen. Zo kunnen we jouw plek vrijmaken voor iemand anders en kan je een aanrekening van €22,85 vermijden.
  • Plan je afspraak gemakkelijk tussen 8:00 en 16:30. We staan dan voor je klaar om je verder te helpen.
  • Hou je rijksregisternummer (zie achterkant e-ID) of BSN (Nederlandse patiënten) bij de hand als je belt.
  • Raadplegingen zijn gesloten tijdens het weekend en op feest- en brugdagen. Op deze momenten kunnen er geen afspraken gemaakt worden.

Maak een afspraak

Niersteenkliniek

Route 141
Wat is de niersteenkliniek?

Wat is de niersteenkliniek?

De meeste patiënten komen in het ziekenhuis terecht na een plotse nierkoliek waarbij een niersteen in de urineleider terecht komt en uitgesproken pijn veroorzaakt. Anderzijds kan op beeldvorming (zoals een CT-scan van de buik of een echo van de nieren die om een andere reden wordt uitgevoerd) ook toevallig de diagnose van een niersteen gesteld word zonder dat deze klachten geeft. 

In het UZA kan je terecht voor de diagnose, behandeling en opvolging van nierstenen. 

Diagnosestelling

Diagnosestelling

Stenen in de nier zelf veroorzaken vaak geen klachten. Ze kunnen toevallig gevonden worden op bijvoorbeeld een onderzoek (echografie of CT-scan) dat je om een andere reden ondergaat. 
Wanneer nierstenen afzakken naar de urinewegen kunnen zij klem komen te zitten en zeer ernstige klachten veroorzaken:  

  • Hevige pijn die plots opkomt aan een kant van de rug. 
  • De pijn komt in golven en gaat gepaard met bewegingsdrang, waarbij het bijna onmogelijk is om stil te blijven zitten of liggen. 
  • Soms is er uitstralende pijn naar de lies of de intieme regio (de teelbal aan dezelfde kant bij de man of de schaamlip bij de vrouw). 
  • Bloed/pijn bij het plassen. 
  • Misselijkheid, braken en zweten. 

Bij een spoedpresentatie omwille van een acute niercrisis hebben we aan de hand van je klachtenpatroon en lichamelijk onderzoek al vaak een goed idee van wat er met jou aan de hand is. Om de diagnose te bevestigen en aanvullende informatie te bekomen zullen er een aantal aanvullende onderzoeken worden uitgevoerd. 
 
 

    • Bloedname

      Er zijn twee soorten bloedtesten: nierfunctietesten die informatie geven over hoe goed de nieren werken en testen waarmee we ontstekingsparameters controleren.
    • Urine-analyse

      Bij een urine-analyse wordt de urine geanalyseerd op tekenen van bloed en infectie zoals rode en witte en bloedcellen in de urine. In geval we een infectie met een bacterie vermoeden of willen uitsluiten wordt de urine op cultuur gezet om na te gaan welke bacterie de klachten zou kunnen veroorzaken. Doorgaans duurt deze analyse drietal dagen voordat het volledige resultaat is gekend
    • CT-scan van de buik

      Een CT-scan maakt gebruik van röntgenstralen om de nierstenen zelf goed in beeld te brengen. Dit is het meest nauwkeurige beeldvormingsonderzoek. Hiermee kunnen we de afmeting, de hardheid en positie van de niersteen nauwkeurig controleren en vervolgens een behandelplan op jouw maat uitwerken
    • Echografie van de nieren

      Tijdens de echografie wordt door middel van geluidsgolven gekeken naar de anatomie van nieren, urineleiders en urineblaas. Van dit onderzoek ondervindt U doorgaans geen last; de arts brengt een beetje gel aan ter hoogte van de nieren- en blaasstreek en drukt nadien zachtjes de echografie-probe aan tegen de huid.
Behandeling

Behandeling

In geval van een acute niercrisis zal vooreerst pijnstillende medicatie opgestart worden. Indien een onsteking van de urinewegen blijkt te zijn is een dringende drainage van de urine door middel van een dubbel-J stent of nefrostomie aangewezen.  Om de niersteen zelf te behandelen zijn vaak meerdere opties mogelijk. Hieronder vind je een overzicht. 

  • Bij een acute nierscrisis zal in eerste instantie pijnstillende medicatie worden voorgeschreven zoals paracetamol, niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen of opioïden worden voorgeschreven. 

    Er zal je ook worden aangeraden je vochtinname te beperken gezien veel drinken zal leiden tot een verhoogde urineproductie en bijgevolg een verhoogde druk in de nier en dus meer pijn. 

    Bij vermoeden van urinezuurstenen kan geprobeerd worden deze stenen op te lossen door medicatie in te nemen die de zuurtegraad van de urine verhoogt. Hiervoor moet je zelf de zuurtegraad van de urine dagelijks te controleren. 
     

  • Een behoorlijk deel van de nierstenen kan zelf uitgeplast worden. Voor nierstenen die een maximale diameter hebben van 4 mm is de kans op spontaan uitplassen tot ongeveer 80% in de eerste vier weken na het ontwikkelen van een nierkoliek. Voor nierstenen groter dan 4 mm is deze kans evenwel kleiner.  
    Indien de pijn onder controle is en  in overleg gekozen wordt om spontaan uitplassen van de niersteen af te wachten, zal na een viertal weken een afspraak op de dienst urologie voorzien worden met een echografie van de nieren en de blaas. Intussentijd zal je gevraagd worden om te plassen in een zeefje om zo het steentje te kunnen opvangen en te laten analyseren. 
    Indien, ondanks de pijnstilling,  de pijn toch onvoldoende onder controle geraakt of indien je een urineweginfectie blijkt te hebben, opteren we voor een behandelingsmodaliteit. 

    • Een dubbel J-stent (JJ-stent) is een hol buisje van kunststof dat in de urineleider geplaatst wordt om deze doorgankelijk te houden.
  • In sommige gevallen zal rechtsteeks via de rug of flank een buisje (nefrostomie) in de nier worden geprikt. Dit gebeurt meestal onder plaatselijke verdoving. Dit is voornamelijk het geval wanneer een steen in de urineleider gepaard gaat met een zeer hevige infectie van de nier waardoor het niet meer veilig is om de patiënt onder narcose te brengen om een dubbel-J stent te plaatsen of wanneer het plaatsen van een dubbel-J stent niet mogelijk is. 
    Na afkoelen van de infectie door middel van antibiotica, kan dan in tweede tijd de niersteen zelf behandeld worden. 

  • Als de afmeting, hardheid en positie van de steen het toelaten, kunnen we de steen verbrokkelen via uitwendige schokgolven. Deze schokgolven worden door een toestel opgewekt en op de steen gericht via een 'ballon' die tegen de rug wordt geplaatst. Door tijdens de procedure enkele RX-opnames te maken, kunnen we de exacte positie van de steen volgen en de schokgolven nauwkeurig richten. Deze procedure kan gebeuren onder een lichte narcose of zonder narcose maar met voldoende pijnstilling. 
    Deze procedure bieden we op heden niet aan in het UZA. We verwijzen je indien nodig graag door naar een partnerziekenhuis hiervoor. 

  • Tijdens een ureterorenoscopie behandelt de uroloog de steen of stenen met een kijkoperatie via de urinewegen. 

    • De uroloog brengt via de plasbuis een fijn kijkinstrument in de urineleider. Via dit instrument kan de steen soms geheel verwijderd worden met een mandje of kan deze met laserenergie tot kleine stukjes verbrijzeld worden.
    • Om deze ingreep uit te voeren word je onder algemene narcose gebracht.  
    • Soms is de urineleider tijdens de eerste operatie niet doorgankelijk voor de urologische instrumenten. In dat geval wordt voor enkele weken een JJ-stent ingebracht. Vaak is het na de kijkoperatie ook noodzakelijk om een JJ stent in te brengen. De stent wordt via de raadpleging urologie verwijderd, hiervoor is geen narcose nodig. 
       
  • Deze vorm van niersteenbehandeling wordt enkel toegepast bij zeer grote nierstenen of stenen die via een andere weg niet bereikbaar zijn. Bij deze ingreep wordt een kleine incisie (ongeveer 1 cm) in de huid gemaakt, waarlangs een hol buisje tot in het verzamelsysteem van de nier (nierbekken en nierkelken) wordt gebracht. Via dit buisje kan de uroloog met fijne instrumenten de nierstenen verbrijzelen. 
    Na de operatie wordt er soms een JJ stent ingebracht.  Het is ook mogelijk dat er een nefrostomie in de nier wordt geplaatst. Dat is een fijn hol buisje waarlangs de urine rechtstreeks afgevoerd wordt naar een zakje dat aan je been bevestigd wordt.  

  • Bij uiterst uitzonderlijke nierstenen is een kijkoperatie in de buikholte de enige manier om ze te verwijderen. Deze kijkoperatie wordt meestal uitgevoerd met de  operatierobot. 
    De uroloog maakt een aantal kleine sneetjes in de buik van 1cm of minder waarlangs de (robot)instrumenten worden ingebracht. Hiermee wordt het verzamelsysteem van de nier (nierbekken en nierkelken) geopend en kunnen de nierstenen verwijderd worden (via een zakje). Nadat alle nierstenen verwijderd zijn, wordt het verzamelsysteem van de nier terug dicht gehecht. Na de operatie brengen een blaassonde en een JJ stent in. De blaassonde wordt na enkele dagen verwijderd, de JJ stent na zes weken. 

Opvolging

Opvolging

Afhankelijk van het risico dat je hebt op het ontwikkelen van nieuwe nierstenen, zal er een metabole oppunstelling gebeuren om nieuwe steenvorming in de toekomst te proberen voorkomen. Hiervoor gebeurt een bloedname en dient de urine gedurende 24 uur te worden bijgehouden en geanalyseerd. Op basis van deze analyses kunnen eventueel specifieke adviezen gegeven worden. 
Sowieso hebben patiënten die in het verleden al last hebben gehad van een niersteen, in de toekomst een verhoogde kans om dit in de toekomst opnieuw mee te maken. Algemene voedingsadviezen worden aangeraden om te proberen dit risico te verminderen. 
 

Team

Onze zorgverleners staan voor je klaar

Hieronder vind je een overzicht van de zorgverleners die deel uitmaken van ons team en hun specifieke rol in de behandeling en ondersteuning van onze patiënten.

Betrokken diensten

  • De dienst urologie behandelt diverse aandoeningen van de urinewegen en geslachtsorganen.
  • De afdeling diëtiek staat in voor dieet- en voedingstherapieën bij patiënten op verwijzing van een arts.
  • Hier vind je meer informatie over verpleegeenheid C1 van de diensten nierziekten, hepatobiliaire heelkunde & gynaecologische heelkunde.