Cerebrale parese (CP)
Kinderen met hersenverlamming of CP worden in het UZA multidisciplinair opgevolgd binnen het CePRA.
Synoniemen
Wat is een hersenverlamming?
Hersenverlamming of CP (cerebral palsy) is een neurologische aandoening die ontstaat door een niet-progressief hersenletsel tijdens de zwangerschap en/of in de eerste levensjaren, terwijl de hersenen en het ruggenmerg nog in volle ontwikkeling zijn.
Die ziekte wordt voornamelijk gekenmerkt door houdings- en bewegingsproblemen, maar ook cognitieve problemen en problemen met perceptie, communicatie, sensoriek (zintuigen) en gedrag zijn mogelijk.
CP komt voor bij ongeveer 2/1000 levende geboortes.
Oorzaken hersenverlamming
Cerebrale parese is het gevolg van hersenschade die tijdens de zwangerschap, de geboorte en/of in de eerste levensjaren kan ontstaan door:
- zuurstofgebrek
- vroeggeboorte
- een te laag geboortegewicht
- ziekte of andere moeilijkheden tijdens de zwangerschap
- een ongeval of hersenziekte na de geboorte
- een aanlegstoornis in de hersenen
- bovenmatig alcohol en/of drugsgebruik tijdens de zwangerschap
- afwijkingen in het genetisch materiaal
Symptomen hersenverlamming
De problemen en de ernst van cerebrale parese (CP)
Indeling op basis van motorische problemen
Op basis van motorische problemen (spierspanning) onderscheiden we verschillende soorten CP:
- Spastische CP
Spastische CP is de meest voorkomende vorm van CP (75%-80% van de kinderen). Ze wordt gekenmerkt door spasticiteit en hypertonie. Spasticiteit is een snelheidsafhankelijke weerstand tegen passieve bewegingen en het gevolg van verhoogde rekreflexactiviteit. Hypertonie verwijst naar verhoogde spierspanning die niet snelheidsafhankelijk is. - Dyskinetische CP
Dyskinetische CP (15% van de kinderen) wordt gekenmerkt door onvrijwillige bewegingen en een wisselende tonus (spanningstoestand spier). Die vorm kan nogmaals onderverdeeld worden in dystonie en choreo-athetose. - Atactische CP
Ataxie (2% van de kinderen) wordt veroorzaakt door een letsel aan de kleine hersenen (cerebellum). Daardoor ontstaan problemen met evenwicht, coördinatie, diepteperceptie en spraakmoeilijkheden. Vaak hebben die patiënten last van tremor (beven) en dysmetrie (niet correct inschatten van afstand en tijd tijdens bewegen). - Hypotone CP
Hypotonie is een algemeen verlaagde spierspanning. Die patiënten hebben vaak een zwakkere hoofd- en rompcontrole.
- Spastische CP
Indeling op basis van lokalisatie
Daarnaast kunnen we ook een indeling maken op basis van de betrokken lichaamsdelen (lokalisatie).
- Unilaterale CP: 1 zijde van het lichaam is aangedaan
Bilaterale CP: beide zijden van het lichaam zijn aangedaan. Vaak is er een asymmetrie in betrokkenheid van de onderste/bovenste ledematen en lichaamszijde.
Diagnosestelling bij hersenverlamming
Kinderen met CP worden in het UZA multidisciplinair opgevolgd binnen het CePRA (Cerebral Palsy Referentiecentrum Antwerpen).
Het Cerebral Palsy Referentiecentrum Antwerpen is een samenwerking tussen het UZA en het ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis. Het is 1 van de 5 Belgische referentiecentra voor kinderen en jongeren met een hersenverlamming.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een vroege diagnose en een intensieve behandeling op jonge leeftijd heel wat complicaties en heelkundige ingrepen kan vermijden.
Diagnose van hersenverlamming
- Klinisch neurologisch onderzoek (observatie, anamnese en lichamelijk onderzoek door neuroloog)
- Magnetische resonantie beeldvorming (MRI of NMR): Deze beeldvorming geeft in vergelijking met een CT-scan een nauwkeuriger beeld van de hersenen en geniet daardoor de voorkeur.
- Genetisch onderzoek
- Ganglabo: CePRA heeft ook een samenwerkingsverband met het Bewegingslab Antwerpen in Heder. Op doorverwijzing van de behandelende arts wordt er een gespecialiseerde analyse van het gangpatroon en/of bovenste lidmaatfunctie uitgevoerd. De resultaten worden multidisciplinair besproken (arts, kinesist, ganganalyst) en geïntegreerd in het behandelplan.
Behandeling van cerebrale parese
Hoewel CP niet volledig te genezen is, zijn er wel een aantal behandelingen om de gevolgen ervan zoveel mogelijk te beperken en patiënten in staat te stellen hun mogelijkheden maximaal te benutten.
- Revalidatie: kinesitherapie, ergotherapie, logopedie, psychotherapie
- Orthopedische hulpmiddelen: aangemeten door een orthopedisch verstrekker
- Medicatie: ter behandeling van bijvoorbeeld epilepsie of spierspanning
- Orthopedische ingrepen: operaties aan spieren/pezen, correctie van botafwijkingen, infiltraties met botulinetoxine type A
- Neurochirurgische ingrepen: op doorverwijzing van het CePRA-team
- Thuisbegeleiding
- Aangepast en geïntegreerd onderwijs (GON-begeleiding)
CP-conventie
Patiënten met CP kunnen toetreden tot de CP-conventie. Daarvoor dient een aanvraag ‘Tegemoetkoming in de kosten voor revalidatieverstrekkingen’ goedgekeurd te worden door jouw ziekenfonds. Het voordeel van de CP-conventie is o.a. dat jouw persoonlijk aandeel in de kostprijs van multidisciplinaire opvolging sterk beperkt wordt. Ook vervoerskosten naar het CePRA en ingrepen met Botuline Toxine-A zitten in deze conventie vervat.
Onze zorgverleners staan voor je klaar
Bij de behandeling van aandoeningen is een multidisciplinair team van zorgverleners essentieel voor het bieden van de best mogelijke zorg. Hieronder vind je een overzicht van de zorgverleners die deel uitmaken van ons team en hun specifieke rol in de behandeling en ondersteuning van onze patiënten.
Consulenten en geassocieerde artsen
Verantwoordelijken
Verpleegkundigen
Paramedici
Psychologen
Patiëntenbegeleiding
Klinische studies
Er lopen verschillende studies die de genetische oorzaken, klinische presentaties en mogelijke therapievormen in kaar willen brengen. Het UZA participeert actief in deze studies. Als je in aanmerking komt voor een klinische studie, zal je behandelende arts je hierover aanspreken en informeren.
Maak een afspraak
CEPRA
Overige
Interessante links