Blaaskanker is een veelvoorkomend type kanker dat begint in de cellen van de blaas. De blaas is een hol spierorgaan in je onderbuik dat urine opslaat.

Wat is blaaskanker?

Wat is blaaskanker?

Blaaskanker is een veelvoorkomend type kanker dat begint in de cellen van de blaas. De blaas is een hol spierorgaan in uw onderbuik dat urine opslaat.


Blaaskanker begint meestal in de cellen (urotheelcellen) die de binnenkant van uw blaas bekleden. Urotheelcellen bevinden zich ook in uw nieren en de buizen (ureters) die de nieren met de blaas verbinden. Urotheelkanker kan ook in de nieren en ureters voorkomen, maar het komt veel vaker voor in de blaas.
 

  • Verschillende soorten cellen in uw blaas kunnen kankerachtig worden. Het type blaascel waar de kanker begint, bepaalt het type blaaskanker. Artsen gebruiken deze informatie om te bepalen welke behandelingen het beste voor jou werken.

    • Urotheelcarcinoom

      Deze vorm van blaaskanker komt voor in de cellen die de binnenkant van de blaas bekleden. Urotheelcellen zetten uit als de blaas vol is en trekken samen als de blaas leeg is. Deze cellen bekleden ook de binnenkant van de urineleiders en de urethra, en kanker kan zich ook op die plekken vormen. Urotheelcarcinoom is het meest voorkomende type blaaskanker.
    • Adenocarcinoom

      Adenocarcinoom begint in cellen die slijmafscheidende klieren in de blaas vormen. Adenocarcinoom van de blaas is zeer zeldzaam.
    • Plaveiselcelcarcinoom

      Plaveiselcelcarcinoom wordt geassocieerd met chronische irritatie van de blaas, bijvoorbeeld door een infectie of door langdurig gebruik van een urinekatheter. Plaveiselcelblaaskanker is zeldzamer. Het komt vaker voor in delen van de wereld waar een bepaalde parasitaire infecties een veelvoorkomende oorzaak is van blaasontstekingen.
  • Blaaskanker begint wanneer cellen in de blaas veranderingen (mutaties) in hun DNA ontwikkelen. 

    Het DNA van een cel bevat instructies die de cel vertellen wat te doen. De veranderingen vertellen de cel om zich snel te vermenigvuldigen en te blijven leven, terwijl gezonde cellen zouden sterven. De abnormale cellen vormen een tumor die normaal lichaamsweefsel kan binnendringen en vernietigen. Na verloop van tijd kunnen de abnormale cellen loskomen en zich door het lichaam verspreiden (metastaseren).

    Er zijn verschillende factoren die het risico op blaaskanker kunnen verhogen:
     

    • Roken. Het roken van sigaretten, sigaren of pijp kan het risico op blaaskanker vergroten omdat schadelijke stoffen zich dan concentreren in de urine. Wanneer u rookt, verwerkt uw lichaam de chemicaliën in de rook en scheidt een deel ervan uit in uw urine. Deze schadelijke chemicaliën kunnen de bekleding van uw blaas beschadigen, wat uw risico op kanker kan vergroten.
    • Toenemende leeftijd. Het risico op blaaskanker neemt toe naarmate u ouder wordt. Hoewel het op elke leeftijd kan voorkomen, zijn de meeste mensen die de diagnose blaaskanker krijgen ouder dan 55.
    • Mannen hebben meer kans op blaaskanker dan vrouwen.
    • Blootstelling aan bepaalde chemicaliën. Uw nieren spelen een belangrijke rol bij het filteren van schadelijke chemicaliën uit uw bloedbaan en het verplaatsen ervan naar uw blaas. Daarom wordt gedacht dat de aanwezigheid van bepaalde chemicaliën het risico op blaaskanker kan vergroten. Chemicaliën die in verband worden gebracht met het risico op blaaskanker zijn onder andere arseen en chemicaliën die worden gebruikt bij de productie van kleurstoffen, rubber, leer, textiel en verfproducten.
    • Eerdere kankerbehandeling. Behandeling met het antikankermedicijn cyclofosfamide verhoogt het risico op blaaskanker. Mensen die bestralingsbehandelingen gericht op het bekken hebben ondergaan voor een eerdere kanker, hebben ook een hoger risico op het ontwikkelen van blaaskanker.
    • Chronische blaasontsteking. Chronische of herhaalde urineweginfecties of ontstekingen (cystitis), zoals kan optreden bij langdurig gebruik van een urinekatheter, kunnen het risico op plaveiselcelkanker in de blaas vergroten. In sommige delen van de wereld wordt plaveiselcelcarcinoom in verband gebracht met chronische blaasontsteking veroorzaakt door de parasitaire infectie die bekendstaat als schistosomiasis.
    • Persoonlijke of familiegeschiedenis van kanker. Als u blaaskanker heeft gehad, is de kans groter dat je het opnieuw krijgt. Als een van uw bloedverwanten — een ouder, broer of zus of kind — een voorgeschiedenis van blaaskanker heeft, loopt u mogelijk een verhoogd risico op de ziekte, hoewel het zeldzaam is dat blaaskanker in families voorkomt. Een familiegeschiedenis van Lynch-syndroom, ook bekend als erfelijke niet-polyposis colorectale kanker (HNPCC), kan het risico op kanker in het urinestelsel, evenals in de dikke darm, baarmoeder, eierstokken en andere organen vergroten.
       

  • Symptomen van blaaskanker kunnen zijn:

    • Bloed in de urine (hematurie), waardoor de urine er helderrood of colakleurig uit kan zien, hoewel de urine er soms normaal uitziet en er soms enkel bloed wordt aangetroffen bij een urineonderzoek
    • Vaak plassen
    • Pijn bij het urineren
    • Rugpijn
       

    Wanneer moet je naar een dokter?
    Als je merkt dat jouw urine verkleurd is en je je zorgen maakt dat er bloed in zit, maak dan een afspraak met uw arts om het te laten controleren. Maak ook een afspraak met uw arts als je andere symptomen hebt waar je je zorgen over maakt.
     

  • Hoewel er geen gegarandeerde manier is om blaaskanker te voorkomen, kan je stappen ondernemen om het risico te verminderen. 
    •    Rook niet. Als je rookt, praat dan met je arts over een plan om je te helpen stoppen. Steungroepen, medicijnen en andere methoden kunnen je helpen stoppen.
    •    Wees voorzichtig met chemicaliën. Als je met chemicaliën werkt, volg dan alle veiligheidsinstructies om blootstelling te voorkomen.
    •    Kies een verscheidenheid aan fruit en groenten. Kies een dieet dat rijk is aan een verscheidenheid aan kleurrijke fruit en groenten. De antioxidanten in fruit en groenten kunnen helpen uw risico op kanker te verminderen.
     

Diagnosestelling bij blaaskanker

Diagnosestelling

Er worden verschillende onderzoeken verricht om blaaskanker vast te stellen. Na de diagnose wordt de omvang en gradatie van de blaaskanker bepaald.

  1. 1

    De onderzoeken die gebruikt worden om blaaskanker te diagnosticeren kunnen zijn:

    • Onderzoek naar afwijkingen van de plasbuis, het prostaatgebied of de blaas.
    • Biopsie

      Tijdens een cystoscopie kan de arts een speciaal instrument door de scoop in jouw blaas brengen om een celmonster (biopsie) te verzamelen voor onderzoek. Deze procedure wordt soms transurethrale resectie van blaastumoren (TURBT) genoemd. TURBT kan ook worden gebruikt om blaaskanker te behandelen.
    • Onderzoek van een urinemonster

      Een monster van jouw urine wordt onder een microscoop geanalyseerd om te controleren op kankercellen in een procedure die urinecytologie wordt genoemd.
    • CT-urogram

      Tijdens een CT-urogram stroomt een contrastvloeistof die in een ader in jouw hand wordt geïnjecteerd uiteindelijk in jouw nieren, urineleiders en blaas. CT-beelden die tijdens de test worden gemaakt, geven een gedetailleerd beeld van jouw urinewegen en helpen de arts om gebieden te identificeren die mogelijk kanker bevatten.
    • Retrograde pyelogram

      Retrograde pyelogram is een röntgenonderzoek dat wordt gebruikt om een gedetailleerd beeld te krijgen van de bovenste urinewegen. Tijdens deze test brengt jouw arts een dunne buis (katheter) door jouw urethra en in je blaas om contrastvloeistof in de ureters te injecteren. De vloeistof stroomt vervolgens in jouw nieren terwijl er röntgenfoto's worden gemaakt.
  2. 2

    Nadat de arts heeft bevestigd dat je blaaskanker hebt, kan hij of zij aanvullende onderzoeken aanbevelen om te bepalen of de kanker zich heeft verspreid naar jouw lymfeklieren of naar andere delen van je lichaam.
    Onderzoeken kunnen bestaan uit:
     

    • CT-scan
      Een CT-scan (computertomografie) is een onderzoekstechniek die gebruik maakt van röntgenstraling.
    • MRI-scan
      Een MRI maakt gebruik van sterke magneetvelden en radiogolven om organen en andere lichaamsweefsels gedetailleerd in kaart te brengen.
    • PET-can
      Een PET-scan is een onderzoek waarbij met een kleine hoeveelheid licht radioactieve stof afwijkingen in het lichaam kunnen worden opgespoord.
    • botscintigrafie
      Een botscintigrafie of botscan is een onderzoek waarbij met een kleine hoeveelheid licht radioactieve stof veranderingen in de stofwisseling van het bot kunnen
  3. 3

    Blaaskankers worden verder geclassificeerd op basis van hoe de kankercellen eruit zien als ze door een microscoop worden bekeken. Dit staat bekend als de graad, en jouw arts kan blaaskanker beschrijven als laaggradig of hooggradig:

    • Laaggradige blaaskanker

      Dit type kanker heeft cellen die qua uiterlijk en organisatie dichter bij normale cellen liggen (goed gedifferentieerd). Een laaggradige tumor groeit doorgaans langzamer en zal minder de blaas binnendringen dan een hooggradige tumor.
    • Hooggradige blaaskanker

      Dit type kanker heeft cellen die er abnormaal uitzien en die geen enkele gelijkenis vertonen met normale weefsels (slecht gedifferentieerd). Een hooggradige tumor groeit agressiever dan een laaggradige tumor en kan zich sneller verspreiden naar de spierwand van de blaas en andere weefsels en organen.
Behandeling

Behandelingen bij blaaskanker

De behandelingsopties voor blaaskanker zijn afhankelijk van een aantal factoren, waaronder het type kanker, de graad van de kanker en het stadium waarin de kanker zich bevindt. Deze factoren worden in overweging genomen, samen met jouw algemene gezondheid en behandelingsvoorkeuren.

De artsen kunnen ook een combinatie van behandelingen aanbevelen.

    • MOCA_chemotherapie.jpg

      Chemotherapie in de blaas

      Voor de behandeling van kankers die beperkt zijn tot de bekleding van de blaas, maar een hoog risico op terugkeer of voortgang naar een hoger stadium hebben.
    • MOCA_chemotherapie.jpg

      Chemotherapie voor het hele lichaam (systemische chemotherapie)

      Om de kans op genezing te vergroten bij iemand die een operatie ondergaat om de blaas te verwijderen, of als primaire behandeling wanneer een operatie geen optie is.
    • Radiotherapie
      Door radiotherapie of plaatselijke bestraling worden kankercellen beschadigd of vernietigd.
    • Waar het eigen immuunsysteem te kort schiet (kanker) of net overmatig reageert (auto-immuunziekte), kunnen gemanipuleerde immuuncellen ingezet worden.
    • therapie-onco.jpg

      Gerichte therapie

      Gerichte therapiemedicijnen richten zich op specifieke zwakheden die aanwezig zijn in kankercellen. Door zich op deze zwakheden te richten, kunnen gerichte medicijnbehandelingen ervoor zorgen dat kankercellen sterven. Gerichte therapie wordt vaak gecombineerd met immuuntherapie als behandeling van gevorderde blaaskanker.
  • Mogelijke benaderingen voor blaaskankerchirurgie zijn:

Betrokken diensten

Maak een afspraak

Urologie

Niet beschikbaar
Route 141
Overige

Overige

    • Kom op tegen Kanker

      Samen strijden we elke dag tegen kanker
    • Stichting tegen Kanker

      Voor al je vragen over kanker
    • AYA Movement, Adolescents & Young Adults met kanker

      Samen met AYA's (adolescents and young adults) zelf en zorgverleners wil Kom op tegen Kanker de zorg voor en levenskwaliteit van AYA's structureel verbeteren.
    • Iridium netwerk

      Iridium is een netwerk van hooggespecialiseerde radiotherapie met zorg op maat