Over het centrum medische genetica (CMG)

Zo’n 21.000 genen met daarop miljarden stukjes DNA-code bepalen voor een groot deel wie we zijn en hoe ons lichaam functioneert. De kleinste afwijking in de code kan verantwoordelijk zijn voor een ziekte. Naar die mutaties gaan de specialisten van het Centrum Medische Genetica op zoek.

Het Centrum Medische Genetica van het Universitair Ziekenhuis en de Universiteit Antwerpen werd opgericht in 1964. In totaal werken er meer dan 100 medewerkers: artsen, genetische counselors, psychologen, biochemici, biologen, ingenieurs, laboranten, vroedvrouwen en administratief personeel.

Waarvoor kan je bij de dienst medische genetica terecht?

Het CMG bestaat uit een polikliniek voor genetische raadpleging en laboratoria gespecialiseerd in genetische onderzoeken.

Polikliniek voor genetische raadpleging

Als patiënt of familielid kan je bij ons multidisciplinair team van klinisch genetici, genetische counselors, verpleegkundigen, en psychologen terecht voor deskundig erfelijkheidsadvies of genetische counseling op alle deelgebieden van de medische genetica. Zij doen dit steeds in overleg met specialisten van het ziekenhuis.

Diagnostiek: genetisch onderzoek

Je kan bij het Centrum Medische Genetica ook terecht voor genetisch onderzoek (chromosomenonderzoek en DNA-onderzoek). Deze worden in het diagnostisch laboratorium verricht. Een genetische test kan informatie opleveren die belangrijk is voor je eigen gezondheid of die van je (ongeboren) kind of familie.

Het resultaat van een genetische test heeft soms vérstrekkende persoonlijke en familiale gevolgen. Daarom hebben we veel aandacht voor psychosociale ondersteuning en begeleiding vóór en na het uitvoeren van genetische testen.

Onze laboratoria verlenen hun diensten aan het UZA, aan ziekenhuizen in de Antwerpse regio en andere ziekenhuizen in het binnen- en buitenland, en ook aan individuele artsen.

Wetenschappelijk onderzoek

Voor wetenschappelijk onderzoek heeft het CMG een aangepast onderzoekslaboratorium. De onderzoeksactiviteiten zijn vooral gefocust op de domeinen van:

  • erfelijk gehoorverlies
  • obesitas of zwaarlijvigheid
  • ontwikkelingsproblemen met verstandelijke beperking of cerebrale parese
  • bot- en kraakbeenaandoeningen
  • kanker
  • erfelijke hart- en bloedvataandoeningen (cardiogenetica)

Het CMG heeft hiervoor de voorbije jaren een wereldwijde reputatie opgebouwd. Binnen de Universiteit Antwerpen is het team ook erkend als excellentieconsortium (GENOMED).

Genetica in de toekomst

We zijn in evolutie naar een gepersonaliseerde geneeskunde. Dat betekent dat we bij de diagnose en behandeling van ziektes steeds meer rekening houden met het genoom van elk individu. Momenteel moeten we bijvoorbeeld vaak verschillende geneesmiddelen uitproberen vooraleer duidelijk wordt welk middel het best werkt en de minste bijwerkingen heeft. Dankzij de kennis van het genoom zullen we veel sneller het juiste geneesmiddel kunnen voorschrijven of personen met medische risico’s volgen. Vanwege de identificatie van de genetische oorzaken van ziektes, zijn we ook beter in staat om het ontstaan en verloop van een ziekte te begrijpen, waarbij deze inzichten eveneens bijdragen tot betere behandelingsstrategieën.

Geschiedenis

Het Centrum Medische Genetica (CMG) van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen werd in 1964 'geboren' in het toenmalige Bunge Instituut te Berchem en bood een bescheiden consultatiedienst aan met erfelijkheidsonderzoek en erfelijkheidsadvies voor patiënten met neuromusculaire aandoeningen en/of mentale beperking. Aan deze consultatie was tevens een laboratorium voor chromosomenonderzoek verbonden dat gevestigd was in de wetenschappelijke vleugel van het Bunge Instituut. 

In 1967 werd in het CMG een nieuw laboratorium opgericht voor de diagnose van erfelijke stofwisselingsziekten. Door de oprichting van dit biochemisch laboratorium kon de genetische dienstverlening, zowel wat betreft diagnose als erfelijkheidsadvisering, uitgebreid worden naar een grotere groep patiënten. 

Omdat voor het biochemisch onderzoek van stofwisselingsziekten ook vaak andere weefsels dan witte bloedcellen nodig waren zoals huidcellen, werd spoedig een weefselkweeklaboratorium opgericht. Vanaf 1971 werden in dit laboratorium ook vruchtwatercellen voor prenatale diagnostiek onderzocht. 

In 1978 verhuisde de Born-Bunge Stichting naar de campus van de Universitaire Instelling Antwerpen (UIA) te Wilrijk. De meeste laboratoria bleven organisatorisch en financieel beheerd door de Born-Bunge Stichting. De genetische afdeling werd echter opgenomen binnen de Antwerpse Universiteit en kreeg de naam Centrum voor Medische Genetica (CMG). In 1979 werd bij het opstarten van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) te Edegem een consultatiedienst voor genetische aandoeningen opgericht in het UZA. 

In 1985 werd in het CMG de vlokkentest geïntroduceerd en in 1987 vond de oprichting van een moleculair laboratorium voor DNA onderzoek plaats. 

Het CMG is thans uitgegroeid tot een toonaangevend genetisch centrum in de provincie Antwerpen. Het behoort tot één van de 8 erkende genetische centra in België. 

Laatst aangepast: 28 juli 2023
Auteur(s): Team genetica